Chałka drożdżowa z kruszonką i domowym dżemem – miękka, puszysta i pachnąca
Zawartość
Chałka drożdżowa z kruszonką to klasyka polskiego pieczenia – delikatna, pachnąca wanilią i masłem, o lekko chrupiącej skórce i mięciutkim wnętrzu, które wręcz rozpływa się w ustach. To wypiek, który przywołuje wspomnienia dzieciństwa, kiedy w sobotni poranek w kuchni unosił się zapach świeżego drożdżowego ciasta, a na stole czekało ciepłe mleko i miseczka konfitury.
Uwielbiam tę chałkę za jej uniwersalność – można ją podać z miodem, masłem, konfiturą z jagód, albo po prostu samą, jeszcze ciepłą. Moja babcia zawsze powtarzała, że dobra chałka to taka, która delikatnie trzeszczy przy krojeniu, ale w środku jest tak miękka, że można ją jeść bez niczego. Ten przepis był testowany w mojej rodzinie wielokrotnie i za każdym razem zachwyca swoją puszystością. 🥰
Jeśli marzysz o idealnej chałce drożdżowej na śniadanie, ten przepis to gwarancja sukcesu. Sprawdzi się również jako słodki dodatek do popołudniowej kawy czy niedzielnego śniadania.
Reklama
Możliwe alternatywy dla składników
- Mleko: można zastąpić mlekiem roślinnym, np. migdałowym lub owsianym, jeśli chcesz wersję bez laktozy.
- Masło: w wersji wegańskiej sprawdzi się margaryna roślinna lub olej kokosowy.
- Drożdże: zamiast świeżych można użyć drożdży instant – wtedy wystarczy 7 g.
- Cukier: zamiennie możesz dodać miód, ksylitol lub erytrytol, aby zmniejszyć ilość cukru.
- Kruszonka: jeśli nie lubisz kruszonki, posyp chałkę płatkami migdałów lub cukrem perlistym.
Wskazówki dotyczące gotowania
- Wszystkie składniki powinny mieć temperaturę pokojową – dzięki temu ciasto wyrośnie równomiernie.
- Wyrabiaj ciasto długo – minimum 10 minut, aż stanie się elastyczne i gładkie.
- Nie przesadzaj z mąką – dodaj jej tylko tyle, by ciasto przestało się lepić, ale pozostało miękkie.
- Pozostaw ciasto do wyrośnięcia w ciepłym miejscu bez przeciągów.
- Jeśli chcesz uzyskać bardziej złocisty kolor, posmaruj chałkę przed pieczeniem żółtkiem wymieszanym z łyżką mleka.
Składniki
- Mąka pszenna: 500 g.
- Świeże drożdże: 25 g.
- Mleko: 200 ml.
- Masło: 60 g (roztopione i przestudzone).
- Cukier: 80 g.
- Sól: szczypta.
- Jajka: 2 sztuki.
- Ekstrakt waniliowy: 1 łyżeczka.
- Mąka pszenna: 3 łyżki.
- Masło: 2 łyżki.
- Cukier: 2 łyżki.
Kruszonka:
- 1. W rondelku podgrzej mleko, aby było ciepłe, ale nie gorące.
- 2. Do miseczki wkrusz drożdże, dodaj łyżkę cukru, 2 łyżki mąki i połowę mleka. Wymieszaj i odstaw w ciepłe miejsce na 10–15 minut, aż zaczyn zacznie pracować.
- 3. Do dużej miski przesiej pozostałą mąkę, dodaj sól i cukier.
- 4. Wlej zaczyn, roztrzepane jajka, roztopione masło i ekstrakt waniliowy.
- 5. Zagnieć ciasto – najlepiej ręcznie lub mikserem z hakiem do ciasta drożdżowego. Wyrabiaj około 10 minut, aż ciasto stanie się gładkie i elastyczne.
- 6. Przykryj miskę ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na około godzinę, aż ciasto podwoi objętość.
- 7. Wyrośnięte ciasto podziel na trzy części i uformuj wałki. Zapleć w warkocz i przełóż do formy wyłożonej papierem do pieczenia.
- 8. Przygotuj kruszonkę, rozcierając składniki palcami, aż powstanie sypka masa. Posyp nią chałkę.
- 9. Odstaw chałkę jeszcze na 20 minut, by ponownie wyrosła.
- 10. Piecz w 180°C przez około 35 minut, aż nabierze złocistego koloru.
- 11. Po upieczeniu pozostaw do ostygnięcia na kratce.
- 12. Mój tip: jeśli chcesz, by chałka była jeszcze bardziej puszysta, dodaj do ciasta łyżkę kwaśnej śmietany – sprawi, że wnętrze będzie delikatniejsze.
- 13. Kiedy chałka przestygnie, podaj ją z masłem, miodem i domową konfiturą. W mojej rodzinie najczęściej wybieramy dżem z czarnej porzeczki lub jagód – ich kwaskowatość pięknie przełamuje słodycz ciasta.
- 14. Ta chałka to dla mnie smak dzieciństwa – babcia piekła ją w sobotnie poranki, a zapach drożdżowego ciasta wypełniał cały dom. Do dziś, kiedy ją przygotowuję, czuję się tak, jakbym znów siedziała przy jej kuchennym stole.
Wykonanie przepisu
FAQ
Jak sprawić, by chałka była bardziej puszysta i miękka?
Sekret tkwi w odpowiednim wyrabianiu ciasta i czasie wyrastania. Wyrabiaj ciasto przynajmniej 10 minut, aż będzie elastyczne i gładkie. Następnie pozwól mu dwukrotnie wyrosnąć – raz po zagnieceniu, a drugi raz już po uformowaniu warkocza. Dodatkowo warto dodać łyżkę śmietany lub mleka skondensowanego – nada to chałce niezwykłej lekkości.
Czy można przygotować chałkę bez nabiału lub laktozy?
Tak. Mleko można zastąpić mlekiem roślinnym, np. owsianym lub sojowym, a masło – olejem kokosowym lub margaryną roślinną. Warto pamiętać, by margaryna była dobrej jakości, ponieważ ma wpływ na smak i strukturę ciasta.
Jak długo można przechowywać domową chałkę?
Świeża chałka zachowuje miękkość przez 2–3 dni, jeśli jest przechowywana w szczelnym pojemniku lub owinięta w ściereczkę. Można ją też zamrozić w plasterkach – po rozmrożeniu wystarczy lekko podgrzać w piekarniku lub tosterze, by odzyskała świeżość.
Dlaczego moja chałka pęka podczas pieczenia?
Najczęstszą przyczyną pękania jest zbyt krótki czas wyrastania ciasta lub zbyt gorący piekarnik. Chałka musi dobrze „odpocząć” przed pieczeniem – dzięki temu struktura glutenu się ustabilizuje, a warkocz pozostanie gładki. Temperatura pieczenia powinna wynosić 180°C – wyższa może powodować zbyt szybkie rumienienie i pękanie.
Czy można upiec chałkę z mąki pełnoziarnistej lub orkiszowej?
Tak, ale warto zastąpić tylko część mąki pszennej – około 1/3 – mąką pełnoziarnistą lub orkiszową. Dzięki temu chałka zachowa puszystość, a jednocześnie będzie bogatsza w błonnik i składniki odżywcze. Całkowite zastąpienie może sprawić, że ciasto będzie cięższe i mniej delikatne.
