Placki ziemniaczane z sosem grzybowym i śmietaną – klasyczny polski obiad
Zawartość
Placki ziemniaczane z sosem grzybowym i śmietaną to jedno z tych dań, które przenoszą nas prosto do dzieciństwa. Złociste, chrupiące z zewnątrz i miękkie w środku – podane z aromatycznym sosem na bazie grzybów leśnych lub pieczarek – stanowią kwintesencję polskiego domowego obiadu. W mojej rodzinie to danie pojawiało się w każdy jesienny weekend, kiedy las pachniał grzybami, a babcia smażyła placki na żeliwnej patelni, tworząc w kuchni zapach, którego nie da się zapomnieć. 🍂
Ten przepis został wielokrotnie przetestowany – najpierw w moim rodzinnym domu, a potem w mojej własnej kuchni. Dopracowałam proporcje tak, aby placki były chrupiące, ale nie nasiąknięte tłuszczem, a sos miał aksamitną, lekko śmietanową konsystencję. To klasyka, która nigdy się nie nudzi – idealna na rodzinny obiad, niedzielne spotkanie czy po prostu jako ukochane comfort food.
Możliwe alternatywy dla składników
- Ziemniaki: zamiast zwykłych, można użyć ziemniaków mączystych typu C – będą bardziej chrupiące po usmażeniu.
- Grzyby: poza pieczarkami sprawdzą się borowiki, podgrzybki, maślaki lub mieszanka mrożonych grzybów leśnych.
- Śmietana: do sosu można użyć śmietany 18%, 12% lub gęstego jogurtu greckiego, jeśli chcemy wersję lżejszą.
- Cebula: można zastąpić szalotką lub porami dla delikatniejszego smaku.
- Tłuszcz do smażenia: tradycyjnie używa się oleju rzepakowego, ale smalec lub masło klarowane nadadzą wyjątkowego aromatu.
Wskazówki dotyczące gotowania
- Aby placki były chrupiące, warto odcisnąć nadmiar wody z tartych ziemniaków. Im mniej płynu w masie, tym lepszy efekt.
- Po odciśnięciu ziemniaków warto odczekać chwilę, aż skrobia opadnie na dno miski, a następnie dodać ją ponownie do masy – to naturalny zagęstnik.
- Sos grzybowy można przygotować dzień wcześniej – zyska głębszy smak po przegryzieniu.
- Placki najlepiej smażyć na średnim ogniu, aby nie przypaliły się z zewnątrz, zanim usmażą się w środku.
- Jeśli chcesz, aby potrawa była bardziej fit, możesz upiec placki w piekarniku lub przygotować je w AirFryerze.
Składniki
- Ziemniaki: 1 kg.
- Cebula: 1 sztuka.
- Jajko: 1 sztuka.
- Mąka pszenna: 2–3 łyżki.
- Sól: 1 łyżeczka.
- Pieprz czarny mielony: do smaku.
- Olej roślinny do smażenia: ok. 100 ml.
- Pieczarki lub grzyby leśne: 400 g.
- Cebula: 1 średnia.
- Czosnek: 2 ząbki.
- Śmietana 18%: 150 ml.
- Masło: 1 łyżka.
- Mąka pszenna: 1 łyżeczka (opcjonalnie, do zagęszczenia).
- Sól: ½ łyżeczki.
- Pieprz: szczypta.
- Natka pietruszki: 1 łyżka posiekanej.
Na placki ziemniaczane:
Na sos grzybowy ze śmietaną:
- 1. Ziemniaki obierz i zetrzyj na tarce o drobnych oczkach. Jeśli używasz robota kuchennego, pamiętaj, by masa była gładka, ale nie całkowicie płynna.
- 2. Przełóż starte ziemniaki na sito lub do czystej ściereczki i dokładnie odciśnij nadmiar wody. Odstaw płyn, aż skrobia opadnie na dno.
- 3. W misce połącz masę ziemniaczaną z jajkiem, mąką, solą i pieprzem. Dodaj osadzoną na dnie skrobię, aby masa lepiej się kleiła.
- 4. Rozgrzej patelnię z olejem. Nakładaj po łyżce masy i formuj placki. Smaż na złoty kolor z obu stron przez około 3–4 minuty każda strona.
- 5. Odkładaj gotowe placki na ręcznik papierowy, by pozbyć się nadmiaru tłuszczu.
- 6. W międzyczasie przygotuj sos grzybowy. Cebulę i czosnek posiekaj drobno, a grzyby pokrój w plasterki.
- 7. Na patelni rozgrzej masło, dodaj cebulę i smaż do zeszklenia. Dorzuć czosnek i grzyby, smaż, aż woda odparuje.
- 8. Dopraw solą i pieprzem, po czym dodaj śmietanę. Jeśli chcesz, zagęść sos łyżeczką mąki rozrobionej w odrobinie wody.
- 9. Gotuj na małym ogniu przez 5–7 minut, aż sos zgęstnieje i nabierze kremowej konsystencji.
- 10. Podawaj gorące placki z porcją sosu grzybowego, posypane świeżą pietruszką.
- 11. Mój tip: Jeśli chcesz uzyskać bardziej wyrazisty smak, dodaj odrobinę sosu sojowego do grzybów podczas smażenia – podkreśli ich aromat i nada głębi.
- 12. Ten przepis zawsze przypomina mi jesienne obiady u babci. To od niej nauczyłam się, że sekretem idealnych placków jest cierpliwość – trzeba smażyć je powoli, bez pośpiechu, by każda partia była idealnie złocista. Testowałam wiele wersji, ale ta – z kremowym sosem grzybowym – zawsze wygrywa.
Wykonanie przepisu
FAQ
Jak sprawić, aby placki ziemniaczane były bardziej chrupiące?
Kluczem jest dokładne odciśnięcie masy ziemniaczanej z nadmiaru wody oraz smażenie na dobrze rozgrzanym tłuszczu. Można też dodać łyżkę skrobi ziemniaczanej lub mąki ziemniaczanej, co zwiększy chrupkość. Ważne jest, by nie przykrywać placków po usmażeniu – para zmiękcza ich powierzchnię.
Czy sos grzybowy można przygotować wcześniej?
Tak, sos grzybowy można przygotować nawet dzień wcześniej. Po schłodzeniu w lodówce zyska głębszy smak. Przed podaniem wystarczy go lekko podgrzać na małym ogniu, dodając odrobinę śmietany lub mleka, by przywrócić kremową konsystencję.
Jak zrobić placki ziemniaczane bez glutenu?
Wystarczy zastąpić mąkę pszenną mąką ryżową, gryczaną lub kukurydzianą. Placki zachowają strukturę i smak, a będą w pełni bezglutenowe. Warto dodać nieco więcej jajka lub łyżkę skrobi ziemniaczanej, by masa dobrze się wiązała.
Czy można zamrozić placki ziemniaczane?
Tak, placki można zamrozić po usmażeniu i całkowitym ostudzeniu. Najlepiej ułożyć je w jednej warstwie na pergaminie, a po zamrożeniu przełożyć do woreczka. Przed podaniem wystarczy je podgrzać w piekarniku lub na suchej patelni – zachowają chrupkość.
Jak uratować zbyt rzadką masę ziemniaczaną?
Jeśli masa na placki jest zbyt rzadka, można dodać dodatkową łyżkę mąki lub skrobi ziemniaczanej. Innym sposobem jest odlanie części płynu i ponowne dodanie osiadłej na dnie skrobi – to naturalny zagęstnik stosowany od pokoleń w polskich kuchniach.
Czy da się przygotować wersję bez laktozy?
Oczywiście. Wystarczy użyć śmietany roślinnej (np. sojowej, owsianej lub kokosowej) oraz masła klarowanego bez laktozy. Smak sosu będzie nieco delikatniejszy, ale wciąż aromatyczny dzięki grzybom i przyprawom.
