Placek drożdżowy ze śliwkami i chrupiącą kruszonką
Placek drożdżowy ze śliwkami i kruszonką to jeden z tych wypieków, które przywołują najpiękniejsze wspomnienia z dzieciństwa. Zapach unoszący się z piekarnika przypomina mi poranki spędzone u babci, kiedy cała rodzina czekała przy stole na jeszcze ciepły kawałek puszystego ciasta posypanego złocistą kruszonką. To właśnie dlatego ten placek nie jest dla mnie zwykłym deserem, ale symbolem domowego ciepła i tradycji, którą pielęgnuję do dziś.
Zaletą tego przepisu jest jego prostota – przygotowanie nie wymaga specjalnych umiejętności cukierniczych, a efekt końcowy zawsze zachwyca. Ciasto drożdżowe wyrasta miękkie, lekkie i sprężyste, śliwki dodają mu soczystości i lekkiej kwaskowatości, a kruszonka nadaje chrupiącej słodyczy. To idealny wypiek do kawy, na spotkania rodzinne, a także na niedzielne śniadanie, kiedy chcemy zacząć dzień w wyjątkowy sposób.
Reklama
W moim domu to ciasto było testowane wielokrotnie i nigdy nie zawiodło – receptura pochodzi z rodzinnego zeszytu, przekazywanego z pokolenia na pokolenie. Każdy, kto próbował, prosił o przepis, dlatego dziś dzielę się nim tutaj, byście i Wy mogli poczuć ten wyjątkowy smak tradycji. 🍇
Możliwe alternatywy dla składników
- Śliwki: można zastąpić morelami, brzoskwiniami, wiśniami lub jabłkami pokrojonymi w cienkie plastry.
- Masło do kruszonki: można użyć margaryny lub oleju kokosowego.
- Cukier: można zamienić na cukier trzcinowy, miód lub erytrytol (dla wersji fit).
- Mąka pszenna: można zastosować mieszankę pół na pół z mąką orkiszową.
- Mleko: można użyć mleka roślinnego (migdałowego, owsianego lub sojowego).
Wskazówki dotyczące gotowania
- Wszystkie składniki powinny mieć temperaturę pokojową – ciasto lepiej wyrasta.
- Jeśli drożdże są świeże, warto przygotować zaczyn z mleka, cukru i mąki.
- Kruszonkę najlepiej schłodzić w lodówce przed posypaniem nią ciasta – będzie bardziej chrupiąca.
- Ciasto po wyrośnięciu należy delikatnie przełożyć na blaszkę, nie ugniatając go zbyt mocno.
- Najlepiej piec w środkowej części piekarnika, aby równomiernie się zarumieniło.
Składniki
- Mąka pszenna: 500 g.
- Świeże drożdże: 30 g (lub suche: 7 g).
- Mleko: 250 ml.
- Masło: 80 g.
- Cukier: 80 g.
- Jajka: 2 szt.
- Szczypta soli: 1.
- Śliwki: ok. 400 g (przekrojone na pół i bez pestek).
- Mąka pszenna: 150 g.
- Masło: 80 g.
- Cukier: 80 g.
Ciasto drożdżowe
Owoce
Kruszonka
- 1. Drożdże rozciera się z łyżką cukru i połową ciepłego mleka, a następnie miesza z 2 łyżkami mąki. Zaczyn pozostawia się na 10–15 minut, aż zacznie pracować i pojawią się bąbelki.
- 2. Do dużej miski przesiewa się mąkę, wsypuje resztę cukru i szczyptę soli. W środku robi się zagłębienie i wlewa zaczyn.
- 3. Jajka roztrzepuje się w osobnej miseczce i dodaje do ciasta razem z pozostałym mlekiem. Wszystko miesza się drewnianą łyżką.
- 4. Masło roztapia się, studzi i powoli wlewa do ciasta, zagniatając je do uzyskania gładkiej, elastycznej konsystencji. Ciasto wyrabia się przez około 10 minut.
- 5. Wyrobione ciasto przykrywa się ściereczką i pozostawia w ciepłym miejscu na około godzinę, aż podwoi swoją objętość.
- 6. W międzyczasie przygotowuje się kruszonkę – mąkę, cukier i zimne masło rozciera się palcami, aż powstanie sypka masa. Kruszonkę najlepiej wstawić na chwilę do lodówki.
- 7. Wyrośnięte ciasto przekłada się na blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia. Na wierzchu układa się połówki śliwek, delikatnie wciskając je w ciasto.
- 8. Całość posypuje się równomiernie schłodzoną kruszonką.
- 9. Placek piecze się w piekarniku nagrzanym do 180°C przez około 40 minut, aż kruszonka się zarumieni, a ciasto będzie sprężyste przy dotyku.
- 10. Po wystudzeniu ciasto można dodatkowo oprószyć cukrem pudrem.
- 11. Jeśli chcecie, aby ciasto było jeszcze bardziej puszyste, możecie użyć odrobiny kwaśnej śmietany (ok. 2 łyżek) dodanej do ciasta podczas wyrabiania. To stary trik mojej babci, który zawsze się sprawdzał i sprawiał, że wypiek pozostawał miękki nawet następnego dnia.
Wykonanie przepisu
FAQ
Jak przechowywać placek drożdżowy ze śliwkami i kruszonką, aby długo zachował świeżość?
Najlepiej przechowywać ciasto w temperaturze pokojowej, owinięte w bawełnianą ściereczkę lub w pudełku z lekko uchyloną pokrywką – dzięki temu kruszonka nie zwilgotnieje. Placek utrzymuje świeżość przez 2–3 dni. Jeśli zależy nam na dłuższym czasie, można go schować do lodówki, ale wtedy warto wyjąć kawałki na blat około 30 minut przed podaniem, aby odzyskały puszystą strukturę. To sprawdzone rozwiązanie, które stosuję od lat, szczególnie latem, gdy owoce szybciej puszczają sok.
Czy placek drożdżowy można zamrozić i jak najlepiej to zrobić?
Tak, placek drożdżowy świetnie znosi mrożenie. Najlepiej pokroić go na porcje, zawinąć w folię spożywczą lub włożyć do szczelnego pojemnika. Można go przechowywać w zamrażarce do 3 miesięcy. Aby odświeżyć ciasto, należy je rozmrozić w temperaturze pokojowej, a następnie krótko podgrzać w piekarniku nagrzanym do 150°C przez 5–7 minut – kruszonka odzyska chrupkość, a środek będzie miękki jak świeżo po upieczeniu. To metoda, którą sama stosuję po większych wypiekach.
Jak przygotować placek drożdżowy w wersji bez laktozy?
Aby uzyskać placek bez laktozy, wystarczy zastąpić mleko mlekiem roślinnym (migdałowym, owsianym lub sojowym) i użyć masła bez laktozy. Taka modyfikacja nie wpływa na wyrastanie ciasta, ponieważ drożdże odżywiają się cukrami prostymi z mąki, a nie laktozą. Z mojego doświadczenia wynika, że najlepiej sprawdza się mleko owsiane, które nadaje ciastu delikatnie orzechowy posmak. Kruszonkę można przygotować dokładnie tak samo, tylko z masłem bez laktozy – efekt końcowy pozostaje równie pyszny i puszysty.
Czy można przygotować placek drożdżowy w wersji bezglutenowej?
Tak, choć wymaga to odpowiednich proporcji. Mąkę pszenną można zastąpić gotową mieszanką bezglutenową przeznaczoną do wypieków drożdżowych. Ważne, aby zawierała skrobię ziemniaczaną lub kukurydzianą, które poprawiają strukturę ciasta. Trzeba liczyć się z tym, że konsystencja będzie bardziej zbita niż w klasycznej wersji. Z mojego doświadczenia wynika, że warto dodać łyżeczkę babki jajowatej (psyllium husk) lub łyżkę mielonego siemienia lnianego – poprawiają elastyczność i wilgotność wypieku.
Jakie błędy najczęściej popełnia się przy pieczeniu placka drożdżowego?
Najczęstsze błędy to: dodanie zbyt gorącego mleka do drożdży (powoduje ich obumarcie), zbyt krótki czas wyrastania ciasta (wypiek staje się ciężki i zbity), a także nadmiar owoców, które obciążają ciasto i sprawiają, że jest zakalec. Ważne jest też, by nie otwierać piekarnika w pierwszych 20 minutach pieczenia – nagła zmiana temperatury może spowodować opadnięcie ciasta. Każdy z tych błędów testowałam na własnej skórze w pierwszych próbach pieczenia i wiem, jak duże mają znaczenie dla końcowego efektu.
Jak sprawić, aby ciasto drożdżowe było bardziej puszyste i wilgotne?
Aby ciasto było bardziej puszyste, należy zadbać o odpowiednie wyrabianie – minimum 8–10 minut ręcznie lub 6 minut mikserem z hakiem. Wilgotność zwiększa dodanie 2 łyżek kwaśnej śmietany lub jogurtu naturalnego – ten trik stosowały moje babcie, a ja potwierdzam jego skuteczność. Działa to dzięki obecności kwasu mlekowego, który zmiękcza gluten i sprawia, że struktura ciasta pozostaje delikatna nawet na drugi dzień. To rozwiązanie szczególnie polecam osobom, które chcą uniknąć suchego wypieku.
