Ciasto jabłkowe z cynamonową kruszonką
Ciasto jabłkowe z cynamonową kruszonką i orzechami to klasyczny domowy wypiek, który od pokoleń gości na polskich stołach. Delikatne i wilgotne w środku, pachnące jabłkami i cynamonem, a na wierzchu chrupiące dzięki złocistej kruszonce – to połączenie, któremu trudno się oprzeć. Ten przepis łączy w sobie tradycję rodzinnych kuchni oraz nowoczesne podejście do pieczenia, dzięki czemu każda porcja smakuje jak kawałek dzieciństwa.
Pamiętam, że pierwszy raz piekłam to ciasto razem z moją mamą, a zapach unoszący się z piekarnika zawsze gromadził całą rodzinę w kuchni. Dziś często przygotowuję je dla swoich bliskich – przepis jest sprawdzony i wielokrotnie testowany, dzięki czemu zawsze wychodzi udany. To ciasto świetnie sprawdzi się na niedzielne spotkania, święta, a także jako słodka przekąska do kawy czy herbaty. ☕🍰
Możliwe alternatywy dla składników
- Jabłka można zastąpić gruszkami – nadadzą ciastu nieco bardziej delikatny, karmelowy smak.
- Orzechy włoskie można wymienić na laskowe, migdały lub pestki dyni.
- Zamiast oleju warto użyć roztopionego masła – ciasto będzie miało głębszy smak.
- Cynamon można urozmaicić dodatkiem kardamonu lub przyprawy do piernika.
- Dla osób unikających glutenu: mąkę pszenną łatwo zastąpić mieszanką mąki gryczanej i kukurydzianej.
Wskazówki dotyczące gotowania
- Jabłka najlepiej kroić tuż przed dodaniem do ciasta, aby nie ściemniały.
- Składniki mokre i suche należy łączyć krótko, tylko do połączenia – dzięki temu ciasto pozostanie puszyste.
- Kruszonkę warto wcześniej schłodzić w lodówce – będzie bardziej chrupiąca po upieczeniu.
- Jeśli chcesz uzyskać intensywniejszy aromat, upraż orzechy przed dodaniem do masy.
- Zamiast dużej blachy można użyć keksówki – wtedy ciasto będzie wyższe i bardziej wilgotne.
Składniki
- Mąka pszenna: 300 g (bezglutenowcy: 150 g mąki gryczanej, 150 g mąki kukurydzianej).
- Proszek do pieczenia: 1 łyżeczka.
- Soda: 1 łyżeczka.
- Sól: 1/3 łyżeczki.
- Cynamon: 1 łyżeczka (opcjonalnie 1 łyżeczka imbiru).
- Cukier: 180 g.
- Olej: 2/3 szklanki.
- Jajka: 3 sztuki.
- Jabłka: 2 średniej wielkości (450–500 g).
- Orzechy włoskie: 100 g (opcjonalnie).
- Mąka pszenna: 100 g (bezglutenowcy: 100 g mąki gryczanej).
- Cynamon: 2 łyżeczki.
- Cukier: 50 g.
- Masło: 70 g.
Ciasto
Kruszonka cynamonowa
- 1. Najpierw rozgrzewa się piekarnik do temperatury 180°C. Orzechy wykłada się na blachę z papierem do pieczenia i podpraża przez około 8 minut. Po wyjęciu z piekarnika pozostawia się je do przestudzenia, a następnie sieka na mniejsze kawałki.
- 2. Przygotowuje się kruszonkę: w misce miesza się mąkę, cukier i cynamon. Dodaje się miękkie masło i rozciera palcami, aż powstają okruszki. Tak przygotowaną kruszonkę wstawia się na kilkanaście minut do lodówki.
- 3. Do dużej miski przesiewa się mąkę, proszek do pieczenia, sodę, sól oraz cynamon. Suche składniki odkłada się na bok.
- 4. Jabłka obiera się, usuwa gniazda nasienne i kroi w średniej wielkości kostkę. Warto od razu skropić je odrobiną soku z cytryny, aby nie ściemniały.
- 5. W osobnej misce ubija się jajka z cukrem i olejem – miksuje się tylko do połączenia składników, nie dłużej, by ciasto nie stało się zbyt ciężkie.
- 6. Do masy jajecznej dodaje się stopniowo suche składniki. Całość miesza się łyżką lub silikonową szpatułką, aż powstanie jednolite ciasto. Następnie wsypuje się pokrojone jabłka i posiekane orzechy, mieszając delikatnie, aby równomiernie się rozłożyły.
- 7. Formę do pieczenia wykłada się papierem, a następnie przekłada przygotowaną masę. Na wierzchu równomiernie rozsypuje się kruszonkę.
- 8. Ciasto piecze się około 60 minut w piekarniku nagrzanym do 180°C. Gotowość sprawdza się suchym patyczkiem – jeśli wychodzi czysty, ciasto można wyjąć z piekarnika.
- 9. Po lekkim przestudzeniu ciasto kroi się na porcje i podaje jeszcze ciepłe lub całkowicie ostudzone – idealne smakuje z filiżanką kawy. ☕
- 10. Jeśli chcesz, aby ciasto miało jeszcze bardziej wyrazisty aromat, dodaj odrobinę skórki otartej z pomarańczy do ciasta – świetnie komponuje się z jabłkami i cynamonem.
Wykonanie przepisu
FAQ
Jak przechowywać ciasto jabłkowe z kruszonką, aby zachowało świeżość?
Najlepiej przechowywać ciasto w temperaturze pokojowej, szczelnie przykryte folią spożywczą lub w pojemniku, aby nie wyschło. Świeżość zachowuje do 2 dni, ale jeśli dodano dużo soczystych jabłek, warto włożyć je do lodówki, gdzie utrzyma się nawet 4 dni. Z mojego doświadczenia wynika, że przechowywanie w chłodnym miejscu zapobiega zmiękczaniu kruszonki i rozwojowi wilgoci w cieście.
Czy ciasto jabłkowe z kruszonką można zamrozić?
Tak, to ciasto nadaje się do mrożenia. Najlepiej pokroić je na porcje, owinąć szczelnie folią i przechowywać w zamrażarce do 3 miesięcy. Po rozmrożeniu warto je lekko podgrzać w piekarniku nagrzanym do 150°C przez 8–10 minut – dzięki temu kruszonka odzyska chrupkość. Testowałam ten sposób wielokrotnie i sprawdza się znakomicie, szczególnie gdy pieczemy większą blachę na zapas.
Jak zrobić to ciasto w wersji bezglutenowej lub bez laktozy?
Wersję bezglutenową przygotowuje się, zastępując mąkę pszenną mieszanką mąki gryczanej i kukurydzianej. Dzięki takiej kombinacji ciasto pozostaje wilgotne i nie kruszy się nadmiernie. Dla osób unikających laktozy wystarczy użyć margaryny roślinnej zamiast masła do kruszonki. Sama testowałam oba warianty i mogę potwierdzić, że ciasto zachowuje strukturę i smak niemal identyczny jak w klasycznej wersji.
Jak uniknąć zakalca w cieście jabłkowym?
Zakalec powstaje zwykle z powodu zbyt długiego miksowania ciasta lub niewłaściwego połączenia składników mokrych z suchymi. Najlepiej mieszać je krótko, tylko do połączenia, najlepiej łyżką, a nie mikserem. Ważne jest też, aby jabłka nie puściły zbyt dużo soku – można je lekko oprószyć mąką przed dodaniem. To sprawdzona technika, której używam od lat, aby ciasto zawsze było puszyste i równomiernie wyrośnięte.
Czy można zmienić konsystencję kruszonki, aby była bardziej chrupiąca?
Tak, jeśli chcesz uzyskać bardziej chrupiącą kruszonkę, użyj zimnego masła i nie zagniataj jej zbyt długo – wystarczy szybkie roztarcie palcami. Dodatkowo możesz dodać odrobinę cukru trzcinowego, który podczas pieczenia lekko się skarmelizuje. Sama stosuję tę metodę, kiedy zależy mi na intensywnie chrupiącej warstwie wierzchniej, i zawsze daje świetny efekt.
Jak podawać ciasto jabłkowe, aby smakowało jeszcze lepiej?
To ciasto doskonale smakuje samodzielnie, ale z mojego doświadczenia podanie go z kulką lodów waniliowych lub kleksem bitej śmietany sprawia, że staje się prawdziwym deserem na specjalne okazje. Dla cieplejszego efektu warto podać je jeszcze lekko ciepłe, prosto z piekarnika – jabłka są wtedy delikatne i soczyste, a kruszonka wyjątkowo aromatyczna. To trik, który często stosuję, gdy chcę zaskoczyć gości.
