Drożdżówki ze śliwkami i kruszonką
Zawartość
Jesień to czas, gdy w ogrodach dojrzewają soczyste, słodko-kwaśne śliwki, a w powietrzu unosi się zapach cynamonu i świeżych wypieków. To właśnie wtedy najchętniej wracam do przepisu mojej babci na domowe drożdżówki ze śliwkami i kruszonką – miękkie, puszyste, lekko maślane i pełne owocowego aromatu. Ten przepis to prawdziwy klasyk polskiej kuchni, który nigdy się nie nudzi.
Pamiętam, jak jako dziecko siedziałam przy kuchennym stole i obserwowałam, jak ciasto drożdżowe rośnie pod lnianą ściereczką. Zapach świeżo upieczonych drożdżówek rozchodził się po całym domu, a my z rodzeństwem czekaliśmy, aż wystygną – choć zwykle kończyło się na parzeniu języka gorącym nadzieniem 😅.
Dziś ten przepis powtarzam każdej jesieni. Został przetestowany wielokrotnie – to receptura, która zawsze się udaje. Idealna na leniwe popołudnie z kawą, rodzinne spotkania lub słodki poczęstunek dla gości.
Możliwe alternatywy dla składników
- Zamiast śliwek można użyć moreli, brzoskwiń, jagód lub wiśni – drożdżówki będą równie pyszne i kolorowe.
- Zamiast mleka krowiego można zastosować mleko roślinne (np. migdałowe, owsiane lub sojowe).
- Masło można zastąpić margaryną do pieczenia lub olejem kokosowym.
- Cukier biały można wymienić na trzcinowy lub erytrol dla wersji fit.
- Zamiast świeżych drożdży sprawdzą się drożdże instant – wtedy skróć czas wyrastania ciasta o około 15 minut.
Wskazówki dotyczące gotowania
- Wszystkie składniki powinny mieć temperaturę pokojową – dzięki temu ciasto będzie równomiernie rosnąć.
- Jeśli chcesz, by drożdżówki były wyjątkowo puszyste, daj ciastu czas – nie przyspieszaj procesu wyrastania.
- Kruszonkę najlepiej przygotować wcześniej i schłodzić w lodówce – wtedy stanie się bardziej sypka i chrupiąca.
- Śliwki warto oprószyć odrobiną mąki ziemniaczanej lub bułki tartej – zapobiegnie to puszczaniu soku podczas pieczenia.
- Upieczone drożdżówki można polać lukrem waniliowym lub posypać cukrem pudrem – według własnych upodobań.
Składniki
- Mąka pszenna typ 450 lub 550: 500 g.
- Mleko: 200 ml.
- Świeże drożdże: 25 g.
- Cukier: 80 g.
- Masło: 70 g.
- Żółtka: 2 sztuki.
- Jajko: 1 sztuka.
- Szczypta soli: 1.
- Skórka otarta z cytryny: 1 łyżeczka (opcjonalnie).
- Śliwki węgierki: około 500 g.
- Cukier: 2–3 łyżki.
- Cynamon: ½ łyżeczki.
- Mąka pszenna: 100 g.
- Cukier: 50 g.
- Masło: 50 g (zimne, twarde).
Ciasto drożdżowe (12 drożdżówek)
Nadzienie
Kruszonka
- 1. Przygotowanie rozczynu - Do miski wsyp drożdże, dodaj łyżkę cukru, kilka łyżek ciepłego mleka i 2 łyżki mąki. Wymieszaj i odstaw na 10–15 minut, aż drożdże zaczną pracować i pojawią się pęcherzyki.
- 2. Wyrabianie ciasta - Do dużej miski wsyp mąkę, dodaj resztę cukru, żółtka, jajko, szczyptę soli, skórkę z cytryny oraz przygotowany rozczyn. Stopniowo wlewaj ciepłe mleko i zacznij wyrabiać ciasto. Gdy składniki się połączą, dodaj rozpuszczone i przestudzone masło. Wyrabiaj około 8–10 minut, aż ciasto stanie się gładkie i elastyczne.
- 3. Wyrastanie - Uformuj kulę z ciasta, przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na około 1 godzinę, aż podwoi swoją objętość.
- 4. Przygotowanie śliwek - W tym czasie umyj śliwki, przekrój je na pół i usuń pestki. Oprósz cukrem oraz cynamonem – dzięki temu owoce nabiorą głębszego smaku.
- 5. Formowanie drożdżówek - Po wyrośnięciu ciasto krótko zagnieć i podziel na 12 równych części. Z każdej uformuj kulkę, spłaszcz ją dłonią, tworząc krążek z lekkim wgłębieniem na środku.
- 6. Dodanie nadzienia - W środek każdej bułeczki ułóż po kilka kawałków śliwek (skórką do dołu).
- 7. Przygotowanie kruszonki - Połącz mąkę, cukier i zimne masło – rozcieraj palcami, aż powstanie sypka, lekko wilgotna kruszonka.
- 8. Posypanie i pieczenie - Drożdżówki ułóż na blasze wyłożonej papierem do pieczenia, zostawiając odstępy. Posyp kruszonką i odstaw jeszcze na 20 minut, by lekko podrosły.
- 9. Piecz w piekarniku nagrzanym do 180°C (góra–dół) przez około 25 minut, aż nabiorą złocistego koloru.
- 10. Studzenie i podanie - Po upieczeniu drożdżówki wystudź na kratce i oprósz cukrem pudrem. Podawaj lekko ciepłe – najlepiej smakują z filiżanką kawy lub kakao. ☕
Wykonanie przepisu
FAQ
Dlaczego ciasto drożdżowe na drożdżówki ze śliwkami nie wyrasta?
Najczęstszą przyczyną słabego wyrastania jest zbyt zimne mleko lub masło dodane do ciasta. Drożdże potrzebują ciepła (ok. 30–35°C), aby aktywnie pracować. Jeśli składniki są prosto z lodówki, fermentacja spowalnia lub całkowicie ustaje. Z mojego doświadczenia wynika, że najlepsze rezultaty osiąga się, gdy ciasto rośnie przykryte w ciepłym, nieprzewiewnym miejscu – na przykład w wyłączonym piekarniku z zapaloną lampką. Warto też sprawdzić datę ważności drożdży – stare drożdże mogą nie mieć siły do wyrastania.
Czy drożdżówki ze śliwkami można zamrozić?
Tak, drożdżówki bardzo dobrze znoszą mrożenie. Najlepiej zamrażać je po całkowitym wystudzeniu, zawinięte pojedynczo w folię spożywczą lub zapakowane w szczelne woreczki. Przechowywane w zamrażarce zachowują świeżość nawet do 3 miesięcy. Po rozmrożeniu warto je lekko podgrzać w piekarniku w 160°C przez 5–7 minut – dzięki temu odzyskają miękkość i aromat, jakby dopiero co zostały upieczone. Mrożenie nie wpływa negatywnie na smak ani strukturę, jeśli ciasto zostało dobrze wyrobione i nie było zbyt wilgotne.
Jak sprawić, żeby kruszonka była chrupiąca, a nie miękka po upieczeniu?
Aby kruszonka była chrupiąca, kluczowe jest użycie zimnego masła i dobrze schłodzenie jej przed pieczeniem. Zimne tłuszcze topią się wolniej, dzięki czemu w kruszonce tworzą się maleńkie pory, które po upieczeniu nadają jej charakterystyczną chrupkość. Nie warto dodawać zbyt dużo cukru, ponieważ nadmiar powoduje karmelizację i miękką, lepką strukturę. Zawodowi cukiernicy często dodają odrobinę mąki ziemniaczanej – poprawia to teksturę i sprawia, że kruszonka pozostaje krucha dłużej po wystudzeniu.
Jak przechowywać drożdżówki, żeby zachowały świeżość przez kilka dni?
Najlepiej przechowywać je w temperaturze pokojowej, owinięte w czystą bawełnianą ściereczkę lub w szczelnym pojemniku. Dzięki temu nie wysychają i zachowują miękką strukturę nawet przez 2–3 dni. Unikaj lodówki, bo niska temperatura przyspiesza proces czerstwienia ciasta drożdżowego – to efekt przemiany skrobi w twardsze formy krystaliczne. Jeśli drożdżówki lekko obeschną, wystarczy włożyć je do piekarnika na 3–5 minut w 150°C – znów staną się miękkie i puszyste.
Czy można przygotować drożdżówki bez laktozy lub w wersji wegańskiej?
Oczywiście! W wersji bez laktozy wystarczy zamienić mleko na napój roślinny (np. owsiany lub migdałowy) oraz użyć masła bez laktozy. Dla wegan można dodatkowo zastąpić jajka mieszanką siemienia lnianego z wodą (1 łyżka siemienia + 3 łyżki wody = 1 jajko). Wypiek zachowa puszystość, jeśli ciasto będzie dobrze wyrobione i pozostawione do podwójnego wyrośnięcia. Z doświadczenia wiem, że wersja z mlekiem kokosowym daje wyjątkowo aromatyczny efekt, a śliwki pięknie komponują się z jego delikatną słodyczą.
Co zrobić, jeśli drożdżówki wychodzą zbyt suche lub twarde?
Suchość może wynikać z nadmiernego pieczenia lub zbyt dużej ilości mąki w cieście. Drożdżówki powinny być pieczone tylko do momentu lekkiego zrumienienia – po wyjęciu z piekarnika nadal „dochodzić” pod wpływem ciepła. Warto też pamiętać, że zbyt krótkie wyrabianie ciasta powoduje, że gluten nie zdąży się odpowiednio rozwinąć, co wpływa na gęstą, twardą strukturę. Zawsze wyrabiaj ciasto co najmniej 8–10 minut – to gwarancja sprężystości i delikatności miękiszu.
