Szarlotka sypana z semoliną
Zawartość
Szarlotka sypana z semoliną to przepis, który zachwyca prostotą i wyjątkowym smakiem. To klasyczny polski deser w nieco nowoczesnym wydaniu — bez jajek, bez ciasta, bez miksowania. Zamiast tradycyjnego kruchego spodu, wykorzystuje się tu warstwy suchych składników i starte jabłka, które podczas pieczenia zamieniają się w wilgotne, lekko karmelowe ciasto o cudownej strukturze. 💛
Ten przepis to połączenie tradycji z nowoczesnością – wersja sypana była znana już w wielu polskich domach, jednak dodatek semoliny (czyli kaszy manny) sprawia, że ciasto staje się delikatniejsze, bardziej wilgotne i zyskuje wyjątkowy smak. To właśnie ten drobny sekret przekazała mi moja babcia, która zawsze podkreślała, że najważniejsze w szarlotce są dobre jabłka i odrobina cierpliwości. 🍎
Zachwyci Cię nie tylko jej smak, ale także łatwość przygotowania – wszystko, czego potrzebujesz, to kilka podstawowych składników i odrobina domowego ciepła. To idealny wypiek na niedzielne popołudnie z rodziną lub na szybki deser po obiedzie.
Reklama
Możliwe alternatywy dla składników:
- Jabłka: najlepiej kwaśne, np. Szara Reneta, Antonówka lub Ligol. Można też użyć mieszanki słodko-kwaśnych odmian, np. Jonagold i Cortland.
- Kasza manna (semolina): można zastąpić drobną kaszką manną pszenną lub kaszką orkiszową.
- Mąka pszenna: w wersji zdrowszej sprawdzi się mąka orkiszowa, owsiana lub mieszanka pół na pół z pełnoziarnistą.
- Cukier: zamiast białego cukru można użyć brązowego, kokosowego lub ksylitolu.
- Masło: jeśli chcesz uzyskać wersję wegańską, użyj oleju kokosowego lub roślinnej margaryny.
- Cynamon: warto dodać także szczyptę kardamonu lub wanilii dla głębszego aromatu.
Wskazówki dotyczące gotowania:
- Jabłka najlepiej zetrzeć na grubych oczkach, aby podczas pieczenia zachowały swoją strukturę i nie zamieniły się w mus.
- Jeśli jabłka są bardzo soczyste, można odcisnąć część soku – inaczej ciasto może być zbyt mokre.
- Warto podzielić suche składniki równo na trzy części – zapewni to idealne warstwy i równomierne pieczenie.
- Masło przed pieczeniem powinno być dobrze schłodzone – dzięki temu w trakcie pieczenia rozpuści się równomiernie.
- Po upieczeniu szarlotkę najlepiej zostawić do całkowitego ostygnięcia – wtedy łatwiej się kroi i smaki ładnie się przenikają.
Składniki
- Kasza manna (semolina): 2 szklanki.
- Mąka pszenna: 2 szklanki.
- Proszek do pieczenia: 3 łyżeczki.
- Cukier: 1 i ¾ szklanki + 3 łyżki do jabłek.
- Jabłka kwaśne (Szara Reneta): 2,5 kg.
- Cynamon: 2 łyżeczki.
- Masło: 200 g.
- 1. Przygotowanie jabłek - Jabłka zostały dokładnie umyte, obrane i starte na dużych oczkach tarki. Następnie wymieszałam je z cukrem i cynamonem, aby nabrały aromatu i lekko puściły sok.
- 2. Przygotowanie suchych składników - W dużej misce połączyłam mąkę, kaszę mannę, proszek do pieczenia oraz cukier. Całość została dokładnie wymieszana i podzielona na trzy równe części.
- 3. Układanie warstw - Formę do pieczenia (średnicy ok. 24 cm) wyłożyłam papierem do pieczenia i rozpoczęłam układanie: najpierw jedna część suchych składników, następnie warstwa jabłek, znów sypkie składniki, jabłka, i na wierzchu ostatnia część sypka.
- 4. Masło - Schłodzone masło starłam na tarce i równomiernie rozłożyłam na wierzchu ciasta. Podczas pieczenia roztopiło się, tworząc chrupiącą, złocistą skórkę.
- 5. Pieczenie - Ciasto piekło się w temperaturze 180°C przez około 60 minut, aż wierzch nabrał złotego koloru i zaczął cudownie pachnieć cynamonem.
- 6. Odpoczynek i podanie - Po wyjęciu z piekarnika szarlotkę pozostawiłam do całkowitego ostygnięcia. Dopiero wtedy pokroiłam ją w równe porcje. Najlepiej smakuje z gałką lodów waniliowych lub bitą śmietaną. 😍
- 7. Jeśli chcesz, by szarlotka była jeszcze bardziej aromatyczna, dodaj do jabłek garść rodzynek namoczonych wcześniej w rumie lub kilka łyżek domowych prażonych jabłek z słoika. W chłodne dni cudownie sprawdza się wersja z dodatkiem orzechów włoskich albo płatków migdałowych na wierzchu – tworzą chrupiącą warstwę, której nie sposób się oprzeć!
- 8. Ta szarlotka sypana z semoliną to prawdziwy dowód na to, że nie trzeba skomplikowanych składników, by stworzyć coś wyjątkowego. Przepis jest wielokrotnie testowany, prosty i niezawodny – idealny nawet dla osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z pieczeniem. 🧡
Wykonanie przepisu
FAQ
Jak sprawić, aby szarlotka sypana z semoliną była bardziej wilgotna?
Wilgotność szarlotki zależy głównie od soczystości jabłek i proporcji masła. Aby uzyskać bardziej miękką, wilgotną strukturę, warto dodać do startego jabłka 1–2 łyżki soku z cytryny lub kilka łyżek musu jabłkowego. Masło można zetrzeć na grubych oczkach i równomiernie rozłożyć, by podczas pieczenia naturalnie wsiąkło w suche składniki. W praktyce sprawdza się też przykrycie ciasta folią aluminiową przez pierwsze 30 minut pieczenia – dzięki temu wierzch nie wyschnie zbyt szybko, a środek pozostanie delikatny i soczysty.
Czy szarlotkę sypaną można przygotować w wersji bezglutenowej?
Tak, bez problemu można przygotować wersję bezglutenową. Wystarczy zastąpić mąkę pszenną mieszanką bezglutenową (np. z ryżowej, kukurydzianej i ziemniaczanej) oraz użyć kaszy manny bezglutenowej lub drobno mielonej kaszki ryżowej. Struktura ciasta pozostanie podobna, ale warto dodać łyżkę zmielonych migdałów lub mąki kokosowej, które pomagają wiązać składniki i nadają ciastu przyjemną, lekko orzechową nutę. Przetestowana wersja bezglutenowa piecze się ok. 5 minut krócej niż klasyczna.
Jak przechowywać szarlotkę sypaną, aby zachowała świeżość?
Szarlotka sypana najlepiej zachowuje świeżość przez 3–4 dni, jeśli jest przechowywana w szczelnym pojemniku w chłodnym miejscu lub w lodówce. Aby zapobiec wysychaniu, warto przykryć ją folią spożywczą. Przed podaniem można podgrzać pojedynczy kawałek w piekarniku w temperaturze 160°C przez 5–7 minut – dzięki temu znów stanie się miękka, a zapach cynamonu i masła powróci z pełną intensywnością. W lodówce ciasto zachowuje strukturę, ale w temperaturze pokojowej jego smak staje się bardziej wyrazisty, dlatego przed podaniem dobrze jest je lekko ogrzać.
Czy szarlotkę sypaną można zamrozić i jak to zrobić prawidłowo?
Tak, ten deser doskonale nadaje się do mrożenia. Szarlotkę należy całkowicie wystudzić, pokroić na porcje i owinąć każdą z nich folią spożywczą lub pergaminem. Następnie można je umieścić w szczelnym pojemniku lub woreczku do zamrażania. W zamrażarce ciasto zachowuje świeżość do 3 miesięcy. Aby je odmrozić, najlepiej przełożyć kawałek do lodówki na noc, a potem lekko podgrzać w piekarniku. Dzięki temu zachowa zarówno strukturę, jak i aromat jabłek. Z doświadczenia wiem, że po rozmrożeniu jest nawet bardziej wilgotna niż świeżo po upieczeniu.
Jak uniknąć przesuszenia wierzchu podczas pieczenia szarlotki sypanej?
Najczęstszym powodem zbyt suchego wierzchu jest zbyt długa ekspozycja na wysoką temperaturę. Aby tego uniknąć, można piec ciasto przez pierwsze 30 minut przykryte folią aluminiową, a następnie ją zdjąć, by wierzch lekko się zarumienił. Użycie zimnego masła startego na tarce sprawia, że tłuszcz równomiernie wnika w suchą warstwę, nawilżając ją od wewnątrz. Jeśli wierzch mimo to wysycha, można po upieczeniu lekko posmarować go roztopionym masłem – dzięki temu stanie się miękki i aromatyczny.
Czy można przygotować szarlotkę sypaną w wersji bez laktozy?
Tak, wersja bez laktozy jest bardzo prosta do przygotowania. Wystarczy zastąpić tradycyjne masło roślinną margaryną bez laktozy lub olejem kokosowym. Warto wybrać tłuszcz o neutralnym smaku, aby nie zdominował aromatu jabłek i cynamonu. Szarlotka z takimi zamiennikami ma nieco bardziej delikatny smak i równie dobrze się zapieka. Testowałam obie wersje i mogę potwierdzić, że struktura pozostaje puszysta, a ciasto nie traci charakterystycznej wilgotności.
Jakie są najczęstsze błędy przy pieczeniu szarlotki sypanej i jak ich uniknąć?
Najczęstsze błędy to: użycie zbyt suchych jabłek, niedostateczna ilość masła lub nieprawidłowe proporcje suchych składników. Zbyt mało wilgoci sprawia, że ciasto nie połączy się w jednolitą strukturę. Warto też pamiętać, by nie uciskać warstw w formie – muszą pozostać sypkie, bo to właśnie dzięki temu podczas pieczenia masło i sok z jabłek mogą przeniknąć wszystkie warstwy. Z doświadczenia wiem, że najlepszy efekt daje pieczenie w formie z grubym dnem, która równomiernie rozprowadza ciepło.
