Domowa szarlotka na kruchym cieście z karmelizowanymi jabłkami i cukrem pudrem
Zawartość
Ta szarlotka na kruchym cieście to jeden z tych przepisów, które pachną domem, dzieciństwem i spokojnym popołudniem z filiżanką gorącej kawy. Maślany spód delikatnie kruszy się pod widelcem, a nadzienie z karmelizowanych jabłek zachwyca naturalną słodyczą i nutą wanilii. To klasyczne polskie ciasto, które nigdy się nie nudzi – idealne zarówno na świąteczny stół, jak i zwykłą niedzielę.
Przepis powstał w mojej rodzinie wiele lat temu. Pierwszy raz piekłam go z mamą, używając jabłek prosto z naszego ogrodu. Od tamtej pory nie wyobrażam sobie jesieni bez zapachu cynamonu i karmelu unoszącego się w kuchni. Szarlotka jest przetestowana wielokrotnie, zawsze wychodzi idealna – chrupiące ciasto, wilgotny środek i delikatna słodycz.
Ten przepis to połączenie tradycji i prostoty, a jednocześnie gwarancja sukcesu nawet dla osób, które dopiero zaczynają przygodę z pieczeniem. 🍎
Reklama
Możliwe alternatywy dla składników
- Mąka pszenna: można zastąpić mąką orkiszową lub bezglutenową mieszanką do wypieków, jeśli ciasto ma być bez glutenu.
- Masło: zamiast klasycznego masła można użyć margaryny do pieczenia lub masła klarowanego, które nada ciastu lekko orzechowy aromat.
- Cukier biały: można wymienić na cukier trzcinowy lub erytrytol, jeśli zależy Ci na mniejszej ilości cukru.
- Cukier wanilinowy: alternatywą będzie ekstrakt waniliowy lub pasta z ziaren wanilii.
- Jabłka: najlepiej sprawdzą się kwaśne odmiany, takie jak Szara Reneta, Antonówka lub Ligol, ale możesz też użyć słodszych odmian, jeśli wolisz delikatniejszy smak.
- Cynamon: opcjonalnie można dodać szczyptę gałki muszkatołowej lub imbiru dla bardziej korzennego aromatu.
Wskazówki dotyczące gotowania
- Zadbaj, aby masło było bardzo zimne – to klucz do idealnie kruchego ciasta.
- Nie wyrabiaj ciasta zbyt długo – ma być tylko połączone, nie gładkie jak plastelina.
- Jeśli masz czas, odłóż ciasto do lodówki na 30 minut przed pieczeniem – dzięki temu zachowa kruchość.
- Jabłka warto lekko skarmelizować z cukrem i odrobiną masła – nadadzą nadzieniu głębi smaku.
- Posyp ciasto cukrem pudrem dopiero po całkowitym ostudzeniu, aby nie wchłonął się w wierzch.
Składniki
- Mąka pszenna: 320 g.
- Masło zimne: 250 g.
- Proszek do pieczenia: 1,5 łyżeczki.
- Cukier: 5 łyżek.
- Cukier wanilinowy: 1 łyżka.
- Jajko: 1 sztuka.
- Jabłka: około 1 kg (obrane i pokrojone w cienkie plasterki).
- Cukier do karmelizacji jabłek: 3–4 łyżki.
- Masło do jabłek: 1 łyżka.
- Cynamon mielony: 1 łyżeczka.
- Do posypania: cukier puder.
- 1. Mąkę pszenną przesiej do dużej miski i wymieszaj z proszkiem do pieczenia oraz cukrem i cukrem wanilinowym. Dodaj pokrojone w kostkę zimne masło. Następnie, używając palców lub siekacza, posiekaj składniki, aż powstanie drobna, sypka kruszonka.
- 2. Do mieszanki dodaj jajko i szybko zagnieć ciasto – tylko do momentu połączenia składników. Nie wyrabiaj go zbyt długo, by pozostało kruche po upieczeniu.
- 3. Gotowe ciasto podziel na dwie części – jedną nieco większą (około 2/3) i drugą mniejszą (1/3). Większą część rozwałkuj i wyłóż nią dno oraz boki tortownicy (średnica około 24 cm). Wyrównaj brzegi i odłóż formę do lodówki na 30 minut.
- 4. W międzyczasie przygotuj nadzienie. Na dużej patelni rozgrzej łyżkę masła, dodaj pokrojone jabłka i posyp je cukrem. Smaż na średnim ogniu przez około 10–12 minut, aż jabłka zmiękną i lekko się skarmelizują. Na koniec wsyp cynamon, dokładnie wymieszaj i odstaw do ostygnięcia.
- 5. Piekarnik rozgrzej do 180°C (grzanie góra–dół).
- 6. Wyjmij formę z ciastem z lodówki i wyłóż na nie przygotowane jabłka, równomiernie rozprowadzając nadzienie po całej powierzchni.
- 7. Drugą, mniejszą część ciasta rozwałkuj i przykryj nią jabłka. Możesz też zetrzeć ją na tarce, tworząc efekt delikatnej kruszonki.
- 8. Wstaw ciasto do nagrzanego piekarnika i piecz przez około 50 minut, aż wierzch nabierze złotego koloru, a dom wypełni zapach maślanego kruchego ciasta i cynamonu.
- 9. Po upieczeniu odstaw szarlotkę do całkowitego ostudzenia. Dopiero wtedy oprósz ją obficie cukrem pudrem.
- 10. Najlepiej smakuje podana z filiżanką kawy lub gałką waniliowych lodów.
- 11. Mój tip: Jeśli chcesz, aby nadzienie było bardziej wilgotne, możesz dodać łyżkę konfitury morelowej lub odrobinę soku z cytryny do smażonych jabłek. W chłodne dni świetnie sprawdzi się także łyżka rumu lub kilka kropli aromatu migdałowego.
- 12. Ten przepis testowałam wielokrotnie, zwłaszcza w sezonie jesiennym, gdy jabłka są najbardziej aromatyczne. Za każdym razem wychodzi perfekcyjnie – kruche, złociste ciasto i miękkie, soczyste jabłka w środku. To właśnie to ciasto zawsze piekę, gdy chcę, by dom pachniał ciepłem, masłem i wanilią.
Wykonanie przepisu
FAQ
Jakie jabłka najlepiej nadają się do szarlotki?
Do szarlotki najlepiej wybierać jabłka o lekko kwaśnym smaku i zwartej strukturze, takie jak Szara Reneta, Antonówka, Ligol czy Jonagold. Dzięki swojej kwaskowatości doskonale równoważą słodycz ciasta i nie rozpadają się podczas pieczenia, tworząc idealnie wilgotne, a jednocześnie zwarte nadzienie.
Jak przechowywać szarlotkę, aby zachowała świeżość?
Szarlotkę najlepiej przechowywać w chłodnym miejscu, pod przykryciem lub w szczelnym pojemniku, aby nie wyschła. W temperaturze pokojowej zachowa świeżość przez 2–3 dni, natomiast w lodówce – nawet do 5 dni. Można ją też zamrozić – po całkowitym ostudzeniu pokrój ciasto na porcje i przechowuj w zamrażalniku do 3 miesięcy.
Czy można przygotować szarlotkę bez glutenu?
Tak, ciasto można z powodzeniem przygotować w wersji bezglutenowej, używając mieszanki mąk bezglutenowych przeznaczonych do wypieków. Warto dodać łyżeczkę mąki ziemniaczanej lub ryżowej, by uzyskać lepszą strukturę ciasta. Masło i jabłka pozostają bez zmian, dlatego smak i aromat pozostają tradycyjne.
Dlaczego ciasto kruche może wyjść twarde?
Kruche ciasto staje się twarde, gdy jest zbyt długo wyrabiane lub gdy masło nie było wystarczająco zimne. Aby tego uniknąć, należy szybko połączyć składniki i schłodzić ciasto w lodówce przed pieczeniem. Można też dodać szczyptę proszku do pieczenia lub kilka kropel soku z cytryny, co zmiękczy strukturę.
Czy można dodać inne owoce do nadzienia szarlotki?
Oczywiście, do nadzienia można dodać gruszki, śliwki lub garść rodzynek. Świetnie sprawdzi się też połączenie jabłek z żurawiną lub malinami – owoce te dodają lekkości i kwaskowatego akcentu, który przełamuje słodycz karmelizowanych jabłek. Warto jednak zachować proporcje, aby masa owocowa nie była zbyt rzadka.
Jak uzyskać bardziej karmelowy smak jabłek?
Aby uzyskać intensywnie karmelowy smak, warto na początku karmelizować cukier na suchej patelni, aż nabierze złotego koloru, a następnie dodać masło i jabłka. Ten sposób wydobywa głębszy aromat i nadaje nadzieniu delikatnie maślano-toffi nutę, która doskonale komponuje się z kruchym ciastem.
