Szarlotka z lekką budyniową pianką
Szarlotka z lekką budyniową pianką i kruchym spodem to klasyk w mojej kuchni, który zawsze cieszy się ogromnym powodzeniem wśród domowników i gości. To połączenie delikatnego kruchego ciasta, soczystych jabłek oraz lekkiej, puszystej pianki z dodatkiem budyniu tworzy niezwykle harmonijny deser. Przepis pochodzi jeszcze z zeszytu mojej mamy, a ja przez lata dopracowałam go do perfekcji, tak aby był prosty, a efekt końcowy zawsze zachwycał.
Osobiste doświadczenie: pamiętam, że pierwszy raz przygotowałam tę szarlotkę na rodzinne spotkanie wielkanocne. Wszyscy byli zachwyceni delikatnością pianki i tym, jak dobrze komponowała się z jabłkami. Od tamtej pory piekę ją regularnie, a każdy kolejny raz tylko potwierdza, że to ciasto nigdy się nie nudzi.
Szarlotka z budyniową pianką jest uniwersalna – idealna zarówno na świąteczny stół, jak i na zwykłe popołudnie przy kawie. Dzięki budyniowi masa nabiera delikatnej konsystencji, która doskonale kontrastuje z kruchością spodu.
Możliwe alternatywy dla składników
- Jabłka: można użyć gruszek, śliwek albo moreli, w zależności od sezonu.
- Budyń waniliowy: można zastąpić budyniem śmietankowym, karmelowym lub czekoladowym.
- Masło: w razie potrzeby sprawdzi się też margaryna wysokiej jakości.
- Mąka pszenna: można użyć mąki orkiszowej lub bezglutenowej mieszanki, jeśli chcemy przygotować wersję bez glutenu.
- Cukier: można zastąpić ksylitolem, erytrytolem albo cukrem trzcinowym.
- Cynamon: można go pominąć lub zastąpić przyprawą do szarlotki czy gałką muszkatołową.
Wskazówki dotyczące gotowania
- Jabłka najlepiej lekko poddusić przed włożeniem do ciasta – dzięki temu będą miękkie i bardziej aromatyczne.
- Piankę warto ubijać na średnich obrotach, aby była stabilna i nie opadła po upieczeniu.
- Kruche ciasto najlepiej schłodzić w lodówce przez minimum 30 minut – łatwiej się je wtedy rozwałkowuje i zachowuje idealną strukturę podczas pieczenia.
- Ciasto po upieczeniu dobrze jest odstawić na kilka godzin – smakuje najlepiej, gdy wszystkie warstwy się „przegryzą”.
- Do szarlotki pasuje odrobina cukru pudru posypanego tuż przed podaniem.
Składniki
- Mąka pszenna: 400 g.
- Masło: 200 g (schłodzone).
- Cukier: 150 g.
- Jajka: 6 sztuk (żółtka i białka oddzielnie).
- Proszek do pieczenia: 1 łyżeczka.
- Cukier waniliowy: 1 opakowanie.
- Budyń waniliowy (proszek, bez cukru): 2 opakowania.
- Jabłka: 1,5 kg (najlepiej kwaskowate, np. szara reneta lub antonówka).
- Cynamon: 1 łyżeczka.
- Cukier puder: do posypania (opcjonalnie).
- 1. Najpierw przesiewa się mąkę do miski i dodaje proszek do pieczenia. Masło kroi się na kawałki i wrzuca do mąki. Palcami szybko rozciera się składniki, aż powstanie kruszonka.
- 2. Do masy dodaje się żółtka, cukier i cukier waniliowy. Wszystko zagniata się ręcznie lub mikserem z hakiem do ciasta, aż powstanie jednolita, gładka kula. Ciasto owija się folią i odkłada do lodówki na minimum 30 minut.
- 3. W tym czasie jabłka obiera się, usuwa gniazda nasienne i kroi na plasterki. Można je lekko poddusić na patelni z odrobiną cukru i cynamonu – dzięki temu będą jeszcze bardziej aromatyczne.
- 4. Schłodzone ciasto dzieli się na dwie części – jedną większą i jedną mniejszą. Większą część rozwałkowuje się i układa na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Spód nakłuwa się widelcem.
- 5. Na spodzie rozkłada się jabłka i oprósza je cynamonem.
- 6. Białka ubija się na sztywną pianę, a pod koniec ubijania wsypuje się stopniowo cukier. Następnie dodaje się proszek budyniowy i całość miesza się delikatnie szpatułką, aby masa była puszysta i lekka.
- 7. Piankę budyniową wykłada się równomiernie na jabłka.
- 8. Drugą część ciasta ściera się na tarce o grubych oczkach i posypuje równomiernie po wierzchu.
- 9. Blachę wstawia się do nagrzanego piekarnika (180°C, góra–dół) i piecze przez około 50 minut, aż ciasto się zarumieni.
- 10. Po upieczeniu szarlotkę pozostawia się do całkowitego wystudzenia. Najlepiej smakuje, gdy odpocznie kilka godzin. Tuż przed podaniem można posypać ją cukrem pudrem.
- 11. Jeżeli chcesz, aby pianka była jeszcze bardziej stabilna, możesz dodać łyżeczkę skrobi ziemniaczanej podczas ubijania białek. To sprawi, że masa nie opadnie, a szarlotka będzie wyglądała perfekcyjnie nawet następnego dnia.
Wykonanie przepisu
FAQ
Jak przechowywać szarlotkę z budyniową pianką, aby zachowała świeżość?
Szarlotkę najlepiej przechowywać w chłodnym miejscu, przykrytą folią aluminiową lub w szczelnym pojemniku. W temperaturze pokojowej zachowuje świeżość do 2 dni, natomiast w lodówce nawet do 4–5 dni. Chłodzenie spowalnia proces wysychania ciasta oraz utratę delikatnej konsystencji pianki. Z mojego doświadczenia wynika, że najlepszy smak i tekstura utrzymują się przez pierwsze 48 godzin po upieczeniu.
Czy szarlotkę z budyniową pianką można mrozić?
Tak, ciasto można zamrozić, ale należy to zrobić w odpowiedni sposób. Szarlotkę najlepiej pokroić na porcje, zawinąć każdą w folię spożywczą i przechowywać w zamrażarce do 3 miesięcy. Ważne, aby po rozmrożeniu ogrzewać ciasto powoli – najlepiej najpierw w lodówce, a następnie w temperaturze pokojowej. Dzięki temu pianka nie straci swojej puszystości. Testowałam ten sposób wielokrotnie i ciasto po rozmrożeniu zachowuje zarówno smak, jak i konsystencję.
Jak zrobić wersję bezglutenową tej szarlotki?
Aby przygotować bezglutenową szarlotkę z budyniową pianką, należy zastąpić zwykłą mąkę pszenną mieszanką bezglutenową do wypieków. Warto dodać łyżeczkę gumy ksantanowej, która poprawi elastyczność i sprawi, że ciasto nie będzie się kruszyć. Z doświadczenia wiem, że najlepiej sprawdzają się gotowe mieszanki na bazie mąki ryżowej i kukurydzianej – kruche ciasto wychodzi wtedy równie smaczne i chrupiące jak w wersji tradycyjnej.
Jak uniknąć opadania budyniowej pianki po upieczeniu?
Kluczem do stabilnej pianki jest powolne ubijanie białek i dodawanie cukru małymi porcjami. Gdy piana jest sztywna, wsypuje się proszek budyniowy i delikatnie miesza szpatułką. Z mojego doświadczenia wynika, że ważne jest również unikanie nagłych zmian temperatury – dlatego po upieczeniu dobrze jest pozostawić ciasto w uchylonym piekarniku na około 10 minut. Dzięki temu pianka zachowuje swoją puszystość i nie opada.
Jak podawać szarlotkę, aby najlepiej podkreślić jej smak?
Szarlotka najlepiej smakuje lekko schłodzona lub w temperaturze pokojowej, posypana cienką warstwą cukru pudru. Znakomicie komponuje się z gałką lodów waniliowych lub kleksem bitej śmietany. W chłodniejsze dni warto ją delikatnie podgrzać w piekarniku – ciepłe jabłka uwalniają wtedy jeszcze więcej aromatu, a kruchy spód staje się bardziej chrupiący. Taki kontrast temperatur i tekstur to sekret, który zawsze robi wrażenie na gościach.
Jakie błędy najczęściej popełnia się przy przygotowaniu tej szarlotki?
Najczęstszym błędem jest zbyt krótkie chłodzenie kruchego ciasta – wtedy może się ono kleić i stracić kruchość. Innym problemem bywa niedokładne ubicie piany, co skutkuje opadnięciem pianki. Ważne jest także, aby jabłka nie były zbyt soczyste – nadmiar soku może rozmiękczyć spód. Z praktyki wiem, że najlepiej sprawdzają się kwaskowate jabłka o zwartej strukturze, które po upieczeniu zachowują odpowiednią konsystencję i równowagę smaków.
