Dwukolorowe ciasto ze śliwkami i kakao
Zawartość
Dwukolorowe ciasto ze śliwkami to klasyk domowych wypieków, który łączy prostotę wykonania z efektem „wow” na talerzu. Kontrast jasnego i kakaowego ciasta pięknie podbija rubinowy kolor pieczonych śliwek, a delikatna, lekko wilgotna okruszka sprawia, że każdy kawałek dosłownie rozpływa się w ustach. Ten typ ciasta jest bliski tradycji polskich wypieków z późnego lata i wczesnej jesieni, kiedy najchętniej sięga się po dojrzałe, aromatyczne owoce pestkowe. Śliwki w pieczeniu łagodnieją, uwalniają sok i naturalną kwasowość, dzięki czemu słodycz ciasta pozostaje zbalansowana.
W moim domu to przepis „ratunkowy” na szybkie niedzielne ciasto do kawy. Gdy przyjeżdża rodzina, zawsze ratuje sytuację, bo nie wymaga miksera ani skomplikowanych technik. Testowałam go wielokrotnie, korzystając z rodzinnych notatek po babci, i dopracowałam proporcje tak, by ciasto nie miało skłonności do zakalca i długo zachowywało świeżość. 🥰
Reklama
Możliwe alternatywy dla składników
- Mąka pszenna tortowa: 2 szklanki można zastąpić mąką orkiszową jasną typ 450–550, wtedy warto dodać 1–2 łyżki mleka więcej, bo orkisz nieco mocniej chłonie płynność ciasta.
- Cukier: 3/4 szklanki można wymienić na cukier trzcinowy drobny lub ksylitol, pamiętając, że ksylitol delikatnie obniża słodycz i może wydłużyć czas pieczenia o 3–5 minut.
- Mleko: 2/3 szklanki świetnie sprawdzi się napój roślinny, np. migdałowy lub owsiany, co pozwala zrobić wersję bez laktozy.
- Olej: 8 łyżek można zamienić na roztopione masło klarowane w tej samej objętości, dla bardziej maślanego aromatu.
- Kakao: 1,5–2 łyżki można podmienić na gorzką czekoladę 70% rozpuszczoną i przestudzoną, wtedy dosyp 1 łyżkę mąki do części kakaowej, aby wyrównać konsystencję.
- Śliwki: sprawdzają się węgierki, ale można użyć mirabelek, renklod lub śliwek kalifornijskich, krojąc je na połówki albo ćwiartki.
Wskazówki dotyczące gotowania
- Jajka i mleko powinny mieć temperaturę pokojową, co poprawia napowietrzenie i ogranicza ryzyko zakalca.
- Suche składniki zawsze przesiewam, aby rozbić grudki i równomiernie rozprowadzić proszek oraz sodę.
- Śliwki układam skórką do góry, żeby soki nie wsiąkały nadmiernie w kruszonkę i nie dociążały ciasta.
- Formę wykładam papierem do pieczenia tylko na dnie, a boki smaruję cienko tłuszczem – ciasto lepiej „wspina się” po ściankach.
- Po upieczeniu pozostawiam w formie 10 minut, a dopiero potem przenoszę na kratkę, dzięki czemu spód nie wilgotnieje.
My tip. Jeśli chcesz wyraźniejszy marmurek, przeciągnij patyczkiem raz lub dwa w poprzek warstw, ale nie mieszaj intensywnie, aby nie stracić efektu dwukolorowości.
Składniki
- Mąka pszenna tortowa: 2 szklanki / ok. 260 g.
- Jajka: 4 sztuki.
- Mleko: 2/3 szklanki / ok. 160 ml.
- Olej roślinny o neutralnym smaku: 8 łyżek / ok. 80 ml.
- Cukier: 3/4 szklanki / ok. 150 g.
- Proszek do pieczenia: 1 łyżeczka.
- Soda oczyszczona: 1/2 łyżeczki.
- Szczypta soli: 1 szczypta.
- Cukier wanilinowy lub pasta waniliowa: 1 łyżeczka.
- Kakao gorzkie: 1,5–2 łyżki.
- Śliwki węgierki bez pestek: 300–400 g.
- Cukier puder do posypania: 1–2 łyżki, opcjonalnie.
- 1. Przygotowanie formy. Tortownicę 24 cm wyłożyłam papierem na dnie, boki natłuściłam cienko i oprószyłam mąką, by wypiek bez problemu odszedł po przestudzeniu. Piekarnik rozgrzewasz do 180°C, grzanie góra–dół.
- 2. Mokre składniki. W dużej misce roztrzepałam jajka z cukrem i wanilią tylko do połączenia. Wlewasz mleko oraz olej i mieszasz łyżką do uzyskania jednolitej, gładkiej masy.
- 3. Suche składniki. Do osobnej miski przesiałam mąkę, proszek, sodę i sól. Wsypujesz suche składniki do mokrych i krótko mieszasz szpatułką – tylko do momentu zaniku mąki, aby nie przemieszać glutenu.
- 4. Podział ciasta. Połowę masy przełożyłam do formy i wyrównałam powierzchnię. Do drugiej połowy dodajesz kakao i delikatnie mieszasz, aż kolor stanie się równomierny.
- 5. Warstwowanie. Część kakaową wykładam na jasną i lekko rozciągam szpatułką. Możesz przeciągnąć patyczkiem kilka fal, aby uzyskać marmurek.
- 6. Owoce. Na wierzchu układam połówki śliwek, skórką do góry, w lekkich odstępach, tak by owoce nie stykały się ciasno.
- 7. Pieczenie. Wstawiasz do nagrzanego piekarnika i pieczesz 40–45 minut, do „suchego patyczka”. Jeśli używasz bardzo soczystych śliwek, czas może wydłużyć się o 3–5 minut.
- 8. Studzenie i podanie. Ciasto zostawiam w formie przez 10 minut, po czym wyjmujesz je na kratkę i całkowicie studzisz. Przed podaniem oprószasz cukrem pudrem.
Wykonanie przepisu
FAQ
Jak uniknąć zakalca w dwukolorowym cieście ze śliwkami?
Kluczowe są składniki w temperaturze pokojowej, krótkie mieszanie oraz właściwe proporcje spulchniaczy. Mąkę z proszkiem i sodą przesiej, a mokre i suche składniki łącz tylko do zaniku mąki, by nie rozwinąć nadmiernie glutenu. Śliwki układaj skórką do góry, aby ich sok nie dociążał ciasta. Piecz w dobrze nagrzanym piekarniku i nie otwieraj drzwiczek przez pierwsze 25 minut, by nie obniżyć temperatury roboczej.
Czy to ciasto można zrobić w wersji bez laktozy lub bez mleka?
Tak. Mleko zastąp napojem roślinnym o neutralnym smaku, np. owsianym, migdałowym lub sojowym. Struktura okruszki pozostaje puszysta, ponieważ białka roślinne i tłuszcz z oleju zapewniają odpowiednią wilgotność. Upewnij się, że używany napój nie jest zbyt wodnisty: najlepiej sprawdzają się wersje „barista”, które lepiej emulgują tłuszcz.
Jak przystosować przepis do diety bezglutenowej?
Zastosuj gotową mieszankę mąk bezglutenowych typu „do ciast” i dodaj 1 łyżkę skrobi ziemniaczanej dla delikatniejszej struktury. Ciasto mieszaj krótko, a przed pieczeniem odstaw na 5 minut, by mieszanka równomiernie wchłonęła płyn. Pamiętaj o bezglutenowym proszku do pieczenia i dokładnym wyłożeniu formy papierem, aby uniknąć zanieczyszczeń krzyżowych.
Jak przechowywać i czy można mrozić to ciasto?
Po całkowitym wystudzeniu przechowuj ciasto pod przykryciem w temperaturze pokojowej do 24 godzin lub w lodówce do 3 dni. Do mrożenia pokrój na porcje, zawiń w papier do pieczenia i zapakuj w szczelny woreczek. Rozmrażaj w lodówce przez noc, a następnie odśwież 5–7 minut w 160°C. Struktura pozostaje sprężysta, bo tłuszcz z oleju dobrze znosi niskie temperatury.
Co zrobić, aby owoce nie opadały na dno?
Owoce układaj na dość gęstym cieście i skórką do góry. Jeśli śliwki są wyjątkowo soczyste, oprósz je delikatnie mąką ryżową lub ziemniaczaną – cienka warstwa skrobi wiąże wypływający sok i stabilizuje owoce na powierzchni. Nie przesadzaj z ilością, by nie zaburzyć proporcji płynu do mąki.
Jak uzyskać bardziej wilgotne lub bardziej puszyste ciasto?
Większą wilgotność daje 1 dodatkowa łyżka oleju lub zamiana części mleka na gęsty jogurt naturalny. Jeśli zależy Ci na lekkości, zwiększ o 10–15 g mąki i przed pieczeniem napowietrz ciasto krótkim, energicznym mieszaniem łyżką. Równowaga między tłuszczem a płynem decyduje o teksturze: więcej tłuszczu – wilgotniej, nieco więcej mąki – bardziej puszyście.
