Metrowiec z kremem budyniowym i polewą czekoladową
Zawartość
Metrowiec to kultowe, domowe ciasto przekładane, które od lat podajemy w mojej rodzinie na niedzielne spotkania i święta. Składa się z dwóch biszkoptowych keksów – jasnego i kakaowego – krojonych w równe kromki, układanych naprzemiennie i sklejanych aksamitnym kremem budyniowym. Na wierzchu lśni klasyczna polewa czekoladowa. Całość wygląda efektownie niczym tort przekładany, ale piecze się ją w zwykłych keksówkach, dzięki czemu deser jest prosty w przygotowaniu i świetnie się kroi na równe plastry.
Kiedy pierwszy raz upiekłam metrowca według przepisu mojej Mamy, wiedziałam, że to wypiek „na lata”. Testowałam różne wersje kremu i proporcji mąki do tłuszczu, aż uzyskałam idealną wilgotność, sprężystość i stabilność warstw. Dzisiejsza wersja jest sprawdzona wielokrotnie – znika ze stołu w mgnieniu oka i zawsze zbiera komplementy.
Reklama
Możliwe alternatywy dla składników
- Mąka pszenna tortowa: można zastąpić mąką pszenno-ziemniaczaną 80:20, by uzyskać delikatniejszy miękisz ciasta jasnego i ciemnego.
- Cukier: w obu ciastach sprawdzi się drobny cukier do wypieków lub cukier trzcinowy jasny, który doda karmelowej nuty.
- Olej: rzepakowy, słonecznikowy lub z pestek winogron; w części można podmienić na roztopione, przestudzone masło dla bogatszego smaku.
- Aromat pomarańczowy: zamienny z ekstraktem waniliowym, skórką otartą z pomarańczy lub cytryny.
- Kakao: naturalne lub alkalizowane; przy mocno gorzkim kakao można zwiększyć cukier o 1 łyżkę.
- Mleko do budyniu: krowie 3,2% lub 2%; w wersji bez laktozy użyć mleka bezlaktozowego i masła bez laktozy.
- Budyń waniliowy: śmietankowy bez cukru też będzie odpowiedni; można dodać laskę wanilii dla głębszego aromatu.
- Biała czekolada: sprawdza się także czekolada karmelowa (gold) – krem będzie bardziej toffi.
- Polewa: gorzka lub deserowa czekolada; część śmietanki można zastąpić mlekiem skondensowanym niesłodzonym dla miększego połysku.
Wskazówki dotyczące gotowania
- Wszystkie składniki do obu ciast powinny mieć temperaturę pokojową, aby masa się nie warzyła i dobrze rosła.
- Mąkę zawsze przesiewam razem z proszkiem i sodą – napowietrzenie poprawia strukturę i lekkość wypieku.
- Keksówki wykładam paskiem papieru do pieczenia, który wystaje ponad ranty – łatwiej wtedy wyjąć upieczone ciasta.
- Budyń gotuję gęsty i studzę do temperatury pokojowej, po czym miksuję z miękkim masłem – tylko wtedy krem jest gładki.
- Kroję kromki równej grubości (1,5–2 cm) i smaruję cienką, ale równą warstwą kremu, aby metrowiec trzymał kształt.
- Po złożeniu ciasto chłodzę minimum 2–3 godziny, najlepiej całą noc – smaki się „żenią”, a plasterki kroją się idealnie.
- Dla elegancji polewę wylewam, gdy jest lekko ciepła i płynna, ale nie gorąca, aby nie rozpuściła kremu.
My tip: jeżeli planujesz przewożenie ciasta, zwiąż metrowca delikatnie długim paseczkiem pergaminu na czas chłodzenia. Krem ustabilizuje się równo, a rzędy kromek pozostaną perfekcyjnie proste.
Składniki
- Jajka (duże, w temp. pokojowej): 3 szt.
- Mąka pszenna tortowa: 1,5 szklanki.
- Cukier drobny: 1/2 szklanki.
- Proszek do pieczenia: 1 płaska łyżeczka.
- Soda oczyszczona: 1/2 łyżeczki.
- Woda: 8 łyżek.
- Olej roślinny: 8 łyżek.
- Aromat pomarańczowy lub skórka z pomarańczy: 1 łyżeczka.
- Jajka (duże, w temp. pokojowej): 3 szt.
- Mąka pszenna tortowa: 1,5 szklanki.
- Cukier drobny: 3/4 szklanki.
- Proszek do pieczenia: 1 płaska łyżeczka.
- Soda oczyszczona: 1/2 łyżeczki.
- Kakao gorzkie: 3 łyżki.
- Woda: 9 łyżek.
- Olej roślinny: 9 łyżek.
- Sól: szczypta.
- Budyń waniliowy bez cukru (proszek): 2 × 40 g.
- Cukier: 4 łyżki.
- Mleko: 3 szklanki.
- Masło (miękkie): 200 g.
- Czekolada biała (roztopiona i wystudzona): 1 tabliczka, ok. 90–100 g.
- Czekolada gorzka 60–70%: 150 g.
- Śmietanka 30%: 80 ml.
- Masło: 20 g.
- Dodatkowo (opcjonalnie): wiórki kokosowe lub drobno posiekane orzechy do posypania.
Ciasto jasne
Ciasto ciemne
Krem budyniowy z białą czekoladą
Polewa czekoladowa (ganache)
- 1. Pieczenie ciasta jasnego: Ubijam jajka z cukrem na bardzo jasną, puszystą masę – zajmuje to 6–8 minut na wysokich obrotach, aż trzykrotnie zwiększą objętość. Cienką strużką wlewam olej oraz wodę, miksując krótko.
- 2. Mąkę mieszam z proszkiem i sodą, przesiewam do misy i delikatnie łączę szpatułką, aby nie utracić napowietrzenia. Masę przelewam do keksówki o długości 28 cm wyłożonej papierem.
- 3. Piekę około 40 minut w 175°C, do suchego patyczka. Studzę w formie 10 minut, a następnie wyjmuję i całkowicie chłodzę na kratce.
- 4. Pieczenie ciasta ciemnego: Teraz przejdź do drugiego keksu. Utrzyj jajka z cukrem na puszystość. Wlej olej i wodę, krótko zmiksuj. Przesiej mąkę z proszkiem, sodą i kakao oraz dodaj szczyptę soli. Wmieszaj suche składniki szpatułką. Przełóż masę do drugiej keksówki (takiej samej).
- 5. Piecz 40 minut w 175°C, aż patyczek będzie suchy. Wystudź jak przy cieście jasnym.
- 6. Gotowanie budyniu i przygotowanie kremu: Będzie trzeba przygotować gęsty budyń. W 1 szklance zimnego mleka rozprowadzam proszek budyniowy. Pozostałe 2 szklanki mleka z cukrem doprowadzam do wrzenia. Wlewam mieszankę i gotuję, intensywnie mieszając, aż budyń zgęstnieje i „pyknie” parę razy.
- 7. Przekładam do płaskiego naczynia, przykrywam folią dotykającą powierzchni i zostawiam do całkowitego wystudzenia w temperaturze pokojowej. Miękkie masło ubijam na puch; po łyżce dodaję zimny budyń, miksując, aż masa zrobi się gładka. Na końcu wlewamy przestudzoną, roztopioną białą czekoladę i krótko łączymy.
- 8. Krojenie i składanie metrowca: Oba keksowe blaty kroję na kromki o grubości 1,5–2 cm. Na długiej desce układam pierwszą kromkę jasną, smaruję 1–1,5 łyżką kremu.
- 9. Dołączam kromkę ciemną, lekko dociskam, znów krem, potem jasna – i tak naprzemiennie, tworząc „metr” ciasta. Boki i wierzch smaruję cienką warstwą kremu, aby wyrównać powierzchnię. Ciasto przenoszę na tacę, przykrywam i chłodzę minimum 2 godziny.
- 10. Polewa czekoladowa i wykończenie: Śmietankę podgrzewam prawie do wrzenia, zdejmuję z ognia i dodaję posiekaną czekoladę oraz masło.
- 11. Po 2 minutach mieszam do uzyskania gładkiej polewy. Gdy lekko przestygnie i będzie płynna, ale niezbyt gorąca, polewam nią metrowca. Posypuję wiórkami kokosowymi lub orzechami.
- 12. Przed krojeniem chłodzę jeszcze 30–60 minut, by polewa stężała.
Wykonanie przepisu
FAQ
Jak zapobiec kruszeniu się kromek podczas krojenia i składania metrowca?
Upieczone keksowe blaty muszą całkowicie wystygnąć, najlepiej przez 2–3 godziny. Chłodne ciasto ma ustabilizowany miękisz i nie rwie się przy nożu. Użyj długiego noża z cienkim ostrzem i kroj w jedną stronę, bez „piłowania”. Jeśli miękisz jest bardzo sprężysty, delikatnie zwilż ostrze ciepłą wodą – gładko przetnie porowatą strukturę i kromki pozostaną równe.
Co zrobić, aby krem budyniowy był idealnie gładki i nie zważył się przy miksowaniu?
Krem udaje się wtedy, gdy masło jest miękkie (ok. 18–20°C), a budyń całkowicie wystudzony do tej samej temperatury. Różnica temperatur powoduje rozwarstwienie. Dodawaj budyń łyżka po łyżce do ubitego masła, miksując krótko na średnich obrotach. Na końcu wlej przestudzoną, roztopioną białą czekoladę, która dzięki zawartości tłuszczu kakaowego dodatkowo stabilizuje krem.
Jak przygotować metrowca w wersji bez laktozy lub lżejszej dla osób z nietolerancją?
Użyj mleka bezlaktozowego do ugotowania budyniu i masła bez laktozy do ucierania kremu. Białą czekoladę wybierz oznaczoną jako bezlaktozową lub zamień na 80–100 g roślinnej białej czekolady. Do polewy zastosuj śmietankę roślinną 30% na bazie kokosa; ganache będzie nieco miększy, ale utrzyma połysk.
Czy metrowiec można upiec w wersji bezglutenowej i jak dobrać proporcje?
Tak, użyj gotowej mieszanki mąk bezglutenowych do ciast (z dodatkiem skrobi i gumy ksantanowej). Zastąp 1,5 szklanki mąki pszennej taką samą objętością mieszanki. Warto zwiększyć płyn o 1–2 łyżki (woda lub mleko), bo mieszanki chłoną więcej wilgoci. Pozostałe składniki pozostają bez zmian – uzyskasz miękisz lekko bardziej kruchy, ale stabilny po przełożeniu kremem.
Jak przechowywać i czy można mrozić metrowca z kremem budyniowym?
Przechowuj ciasto w szczelnym pojemniku w lodówce do 3 dni. Aby kromki nie obsychały, przykryj wierzch folią lub kloszem. Metrowiec można mrozić bez polewy – całe złożone ciasto owiń szczelnie folią spożywczą i aluminiową, mroź do 1 miesiąca. Rozmrażaj powoli w lodówce przez noc, a polewę przygotuj świeżo przed podaniem.
Dlaczego polewa bywa matowa i jak uzyskać ładny połysk na wierzchu?
Matowieje zbyt szybko schłodzona lub zbyt gęsta polewa. Utrzymaj proporcję czekolady do śmietanki 150 g : 80 ml i mieszaj, aż ganache będzie jedwabiście gładki. Wylewaj w temperaturze około 32–34°C na schłodzone, ale nie zmrożone ciasto. Dodatek 20 g masła podnosi połysk i zapobiega pękaniu podczas krojenia.
