Miękkie bułeczki cynamonowe z mąką orkiszową i śmietanką
Zawartość
Te bułeczki cynamonowe to klasyczne, miękkie drożdżowe ślimaczki, które w mojej kuchni pojawiają się regularnie, szczególnie jesienią i zimą. Pachną intensywnie cynamonem, masłem i wanilią, a dzięki połączeniu mąki pszennej i orkiszowej mają lekko pełnoziarnisty charakter i głębszy smak. Struktura ciasta jest sprężysta, ale jednocześnie bardzo delikatna, co dodatkowo podkreśla śmietanka 30 procent wlewana między bułeczki tuż przed pieczeniem.
Ten przepis powstał na bazie rodzinnej receptury na ciasto drożdżowe, które moja mama przygotowywała na niedzielne podwieczorki. Z czasem zaczęłam eksperymentować z mąką orkiszową oraz innymi rodzajami cukru i dziś mogę spokojnie powiedzieć, że to przetestowana, wielokrotnie powtarzana receptura. Za każdym razem, gdy wyjmuję blachę z piekarnika, bułeczki znikają szybciej, niż zdążą wystygnąć – to dla mnie najlepszy dowód, że ten sposób naprawdę działa. 😊
Reklama
Dzięki dodatkowi śmietanki bułeczki po upieczeniu pozostają wilgotne i niezwykle puszyste, nawet następnego dnia. To świetna propozycja na śniadanie, słodką przekąskę do kawy, a także na rodzinne spotkania czy piknik – można je podać solo, z lukrem z serka śmietankowego lub delikatnym, cytrynowym lukrem klasycznym.
Reklama
Możliwe alternatywy dla składników
- Mąka pszenna tortowa może zostać zastąpiona mąką pszenną typ 550, wtedy ciasto będzie odrobinę bardziej sprężyste, ale nadal miękkie.
- Część mąki pszennej można wymienić na mąkę orkiszową jasną, dzięki czemu bułeczki będą miały delikatnie orzechowy posmak i ciemniejszy kolor.
- Zamiast cukru pudru w cieście można użyć drobnego cukru do wypieków, trzeba jednak dłużej mieszać masę jajeczną, aby cukier dobrze się rozpuścił.
- Cukier brązowy w nadzieniu można zastąpić trzcinowym lub jasnym muscovado, co nada karmelowego aromatu.
- Masło w nadzieniu można częściowo zamienić na klarowane masło, co wzmocni maślany smak i ograniczy przypalanie nadzienia na brzegach bułeczek.
- Ekstrakt waniliowy można wymienić na ziarenka z laski wanilii lub domowy cukier waniliowy, dodając go do cukru pudru.
- Śmietanka 30 procent może zostać zastąpiona śmietanką 36 procent, wtedy bułeczki będą jeszcze bardziej kremowe i bogate w smaku.
- Do lukru z serka śmietankowego można użyć serka typu cream cheese lub naturalnego serka kanapkowego o zwartej konsystencji.
Wskazówki dotyczące gotowania
- Wszystkie składniki na ciasto powinny mieć temperaturę pokojową, dzięki czemu drożdże będą pracowały równomiernie, a bułeczki wyrosną wyżej.
- Mleko do rozczynu i ciasta musi być jedynie ciepłe, a nie gorące, ponieważ zbyt wysoka temperatura może osłabić lub zabić drożdże.
- Rozczyn powinien wyraźnie się spienić i podwoić objętość – to znak, że drożdże są aktywne i można bez obaw zagniatać ciasto.
- Ciasto drożdżowe najlepiej wyrabiać tak długo, aż zacznie odchodzić od dłoni i miski oraz stanie się gładkie i elastyczne.
- Podczas wałkowania ciasta warto oprószyć blat niewielką ilością mąki, ale nie dosypywać jej zbyt dużo, aby nie wysuszyć struktury bułeczek.
- Do krojenia rolad najlepiej użyć cienkiej nitki lub mocnej nici dentystycznej bez aromatu, co zapobiega spłaszczaniu ślimaczków.
- Śmietankę należy wlewać między wyrośnięte bułeczki tuż przed pieczeniem, dzięki czemu wchłonie się w ciasto i lekko skarmelizuje od spodu.
- Po upieczeniu bułeczki warto lekko przestudzić, a dopiero potem posmarować lukrem, aby ten nie spłynął całkowicie po gorącej powierzchni.
My tip
Z doświadczenia wiem, że jeśli dam ciastu drożdżowemu czas na spokojne wyrastanie – nawet trochę dłużej niż w przepisie – bułeczki wychodzą jeszcze delikatniejsze. Czasem pozwalam im rosnąć pierwsze 1,5 godziny, a drugie wyrastanie wydłużam do 40 minut. Różnica w puszystości jest naprawdę odczuwalna, szczególnie gdy podaję je następnego dnia na śniadanie. 🤎
Składniki
- Drożdże świeże: 50 g
- Cukier puder: 1 łyżka czubata
- Mąka pszenna: 1 łyżka czubata
- Mleko ciepłe: 3 łyżki
- Mleko ciepłe: 200 ml
- Jajka całe: 2 sztuki
- Żółtko jajka: 1 sztuka
- Cukier puder: 80 g
- Mąka pszenna: 400 g
- Mąka orkiszowa jasna: 120 g
- Masło roztopione i przestudzone: 100 g
- Ekstrakt waniliowy: kilka kropel
- Sól drobna: 0,5 łyżeczki
- Śmietanka kremówka 30 procent: około 80 ml
- Masło miękkie: 120 g
- Cukier brązowy: 100 g
- Cynamon mielony: 15 g
- Serek śmietankowy typu kremowego: 200 g
- Masło miękkie: 50 g
- Cukier puder: 80 g
- Ekstrakt waniliowy: 0,5 łyżeczki
- Sól drobna: szczypta
Rozczyn drożdżowy (Około 20 bułeczek cynamonowych)
Ciasto drożdżowe
Śmietanka do polania bułeczek
Nadzienie cynamonowe
Lukier z serka śmietankowego
- 1. Przygotowanie rozczynu: W małej misce rozkruszam świeże drożdże, zasypuję je cukrem pudrem i delikatnie rozcieram łyżką, aż staną się płynne. Dodaję mąkę pszenną oraz stopniowo ciepłe mleko, cały czas mieszając rózgą, aby rozczyn miał konsystencję gęstej śmietany. Miskę przykrywam ściereczką i odstawiam na około 15 minut w ciepłe miejsce, aż masa wyraźnie się spieni i podwoi objętość.
- 2. Przygotowanie masy jajecznej: W większej misce ubijam całe jajka i żółtko z cukrem pudrem, aż masa stanie się jaśniejsza i lekko puszysta. Dzięki temu cukier dobrze się rozpuści, a ciasto drożdżowe będzie bardziej delikatne.
- 3. Zagniatanie ciasta: Do jajek wsypuję przesianą mąkę pszenną i orkiszową, wlewam ciepłe mleko, dodaję wyrośnięty rozczyn, sól oraz kilka kropel ekstraktu waniliowego. Składniki mieszam łyżką lub hakiem miksera, aż się połączą, następnie stopniowo dolewam roztopione, przestudzone masło i wyrabiam ciasto przez 8–10 minut, aż stanie się gładkie, elastyczne i zacznie odchodzić od ścianek miski.
- 4. Pierwsze wyrastanie ciasta: Uformowane w kulę ciasto umieszczam w misce, lekko oprószam je mąką lub natłuszczam cienką warstwą oleju, przykrywam ściereczką i pozostawiam w ciepłym miejscu na 1–1,5 godziny, aż podwoi swoją objętość. Jeśli w kuchni jest chłodniej, wydłużam wyrastanie o dodatkowe 15–20 minut.
- 5. Przygotowanie nadzienia cynamonowego: Miękkie masło przekładam do miski, dodaję cukier brązowy oraz zmielony cynamon i ucieram łyżką lub mikserem, aż powstanie gładka, aromatyczna pasta. Masa powinna być miękka i łatwa do rozsmarowania na cieście.
- 6. Wałkowanie ciasta: Wyrośnięte ciasto delikatnie odgazowuję, krótko zagniatając je na oprószonym mąką blacie. Dzielę je na dwie równe części, każdą rozwałkowuję na prostokąt o grubości około 0,5 cm, starając się uzyskać w miarę równe brzegi, aby bułeczki miały podobną wielkość.
- 7. Nadziewanie i zwijanie rolad: Na każdy prostokąt równomiernie rozsmarowuję połowę nadzienia cynamonowego, zostawiając wzdłuż jednego dłuższego boku około 1 cm wolnego marginesu. Zaczynając od przeciwległego dłuższego boku, zwijam ciasto w dość ciasną roladę, delikatnie dociskając, aby warstwy dobrze się połączyły.
- 8. Krojenie i drugie wyrastanie: Rolady kroję nitką lub ostrym nożem na plastry szerokości około 2,5–3 cm. Powstałe ślimaczki układam w prostokątnej blaszce wyłożonej papierem do pieczenia, pozostawiając między nimi niewielkie odstępy. Formę przykrywam ściereczką i zostawiam na około 30 minut, aby bułeczki ponownie wyrosły i lekko się zetknęły.
- 9. Polanie śmietanką: Gdy bułeczki wyraźnie podrosną, delikatnie wlewam śmietankę 30 procent między ślimaczki, tak aby spłynęła na dno formy i wypełniła szczeliny, nie zalewając jednak wierzchu bułeczek. Ten krok sprawia, że ciasto po upieczeniu jest niezwykle miękkie i wilgotne.
- 10. Pieczenie bułeczek: Blachę wstawiam do piekarnika nagrzanego do 170°C bez termoobiegu i piekę przez 25–27 minut, aż bułeczki się zarumienią. Jeśli wierzch zaczyna brązowieć zbyt szybko, na ostatnie 5–7 minut przykrywam formę luźno folią aluminiową. Upieczone bułeczki wyjmuję na kratkę, aby lekko przestygły.
- 11. Przygotowanie lukru z serka śmietankowego: W misce umieszczam miękkie masło i ucieram je z cukrem pudrem na jasną, puszystą masę. Dodaję serek śmietankowy, ekstrakt waniliowy oraz szczyptę soli i krótko miksuję, aż powstanie gładki, kremowy lukier. Jeśli masa jest zbyt gęsta, można dodać 1–2 łyżeczki mleka.
- 12. Wykończenie i podanie: Lekko przestudzone, ale wciąż ciepłe bułeczki smaruję grubą warstwą lukru z serka śmietankowego lub polewam klasycznym lukrem z cukru pudru i odrobiny mleka. Podaję od razu, gdy są jeszcze delikatnie ciepłe, lub przechowuję szczelnie przykryte do następnego dnia.
Wykonanie przepisu
FAQ
Jak sprawić, żeby bułeczki cynamonowe były wyjątkowo puszyste?
Na puszystość bułeczek najbardziej wpływa prawidłowe wyrabianie i czas wyrastania ciasta. Ciasto drożdżowe powinno być wyrabiane tak długo, aż stanie się gładkie, elastyczne i zacznie odchodzić od ścianek miski – wtedy dobrze zatrzymuje pęcherzyki powietrza, które tworzą się w trakcie pracy drożdży. Ważne jest również, aby pozwolić mu podwoić objętość zarówno przy pierwszym, jak i drugim wyrastaniu. Z mojego doświadczenia wynika, że lepiej poczekać kilka minut dłużej, niż skrócić czas – zbyt krótko wyrastające ciasto daje cięższe, zbite bułeczki. Ciepłe, ale nie gorące mleko oraz składniki w temperaturze pokojowej dodatkowo wzmacniają efekt.
Czy bułeczki cynamonowe z tego przepisu można przygotować wieczorem i upiec rano?
Tak, ten przepis bardzo dobrze znosi tzw. wyrastanie nocne w lodówce, co często wykorzystuję przed rodzinnymi śniadaniami. Po uformowaniu i ułożeniu ślimaczków w blaszce przykrywam naczynie folią spożywczą i od razu wstawiam do lodówki na noc. Niska temperatura spowalnia pracę drożdży, ale ich nie zatrzymuje, dzięki czemu rano bułeczki są już wstępnie wyrośnięte i mają głębszy aromat. Przed pieczeniem wyjmuję formę z lodówki na 30–40 minut, aby ciasto się ogrzało, dopiero potem wlewam śmietankę i piekę jak w przepisie. Taka metoda daje bardzo równomierny, delikatny miękisz.
Jak przechowywać bułeczki cynamonowe, żeby nie wyschły i długo pozostały miękkie?
Upieczone i ostudzone bułeczki najlepiej przechowywać w szczelnie zamykanym pojemniku lub owinięte folią spożywczą. Dzięki temu wilgoć zatrzymana w miękiszu nie ucieka, a bułeczki pozostają miękkie przez 1–2 dni. Zgodnie z moją praktyką, jeśli wiem, że będą zjedzone następnego dnia, nie wkładam ich do lodówki, ponieważ chłód niepotrzebnie je wysusza. Jeżeli w pomieszczeniu jest bardzo ciepło, można trzymać je w lodówce, ale przed podaniem warto krótko je podgrzać, aby zmiękczyć strukturę ciasta. Unikaj przechowywania w otwartym naczyniu, bo bułeczki bardzo szybko czerstwieją.
Czy bułeczki cynamonowe można mrozić i jak to robić prawidłowo?
Bułeczki cynamonowe z ciasta drożdżowego bardzo dobrze nadają się do mrożenia, co często wykorzystuję, gdy piekę większą porcję. Całkowicie ostudzone bułeczki układam w jednej warstwie na tacy i wstawiam do zamrażarki na około godzinę, aby wstępnie je zamrozić. Następnie przekładam je do woreczków strunowych lub pojemników, usuwając nadmiar powietrza. W takiej formie można je przechowywać do 2–3 miesięcy. Rozmrażam je w temperaturze pokojowej lub bezpośrednio w piekarniku nagrzanym do około 150°C przez kilka minut. Dzięki wcześniejszemu szybkiemu zamrożeniu zachowują kształt, a po odgrzaniu są miękkie i pachnące, niemal jak świeżo upieczone.
Jak prawidłowo odgrzać bułeczki cynamonowe, aby były znów miękkie i wilgotne?
Najlepszy efekt daje delikatne podgrzanie bułeczek w piekarniku. Układam je na blaszce, przykrywam luźno folią aluminiową i podgrzewam około 5–8 minut w 150–160°C. Folię stosuję po to, aby wierzch się nie przesuszył, a wnętrze zdążyło się ogrzać. Z mojego doświadczenia wynika, że można też posmarować wierzch cienką warstwą śmietanki lub mleka przed podgrzewaniem – para tworzona w piekarniku dodatkowo zmiękcza miękisz. Mikrofalówka jest szybsza, ale lubi wysuszać ciasto; jeśli z niej korzystam, ustawiam krótkie, kilkunastosekundowe cykle i kontroluję, by bułeczki nie stały się gumowate.
Jak dostosować ten przepis do diety bez laktozy lub delikatnie ograniczyć gluten?
Przy diecie bez laktozy najważniejsze jest użycie nabiału pozbawionego laktozy oraz kontrola składu serka do lukru. W praktyce oznacza to wybór mleka i śmietanki bezlaktozowej oraz serka śmietankowego z odpowiednim oznaczeniem. Tłuszcz w cieście i nadzieniu może pozostać w postaci klasycznego masła klarowanego lub dobrej jakości margaryny do pieczenia, jeśli wymaga tego dieta. Jeżeli chodzi o ograniczenie glutenu, z własnych prób wiem, że bułeczki dobrze znoszą częściowe zastąpienie mąki pszennej mąką orkiszową jasną, jednak całkowite przejście na mieszanki bezglutenowe wymaga już specjalistycznych proporcji płynów i błonnika. W takiej sytuacji najlepiej korzystać z gotowych mieszanek do drożdżowego pieczywa bezglutenowego i traktować ten przepis jako inspirację co do nadzienia oraz sposobu formowania.
